มัมลุกส์ – ทหารทาสผู้พิชิตมองโกลและนักรบครูเสดในประวัติศาสตร์อิสลาม ตอนที่ 2

อาณาจักรอิสลามผ่านจากยุคสมัยรอซิดุนคอลีฟะฮฺ (ค.ศ.632-661) สู่ราชวงศ์อุมัยยะฮฺ (ค.ศ.661-750) ย้ายนครหลวงจากมะดีนะฮฺสู่ดามัสกัส ก่อนผ่านมือสู่ราชวงศ์อับบาสิยะฮฺ (ค.ศ.750-1258) ย้ายนครหลวงสู่แบกแดดสร้างยุคสมัยที่เรียกว่า #ยุคทองของอิสลาม สร้าง #สถาบันไบตุลฮิกมะฮฺ พัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีหลากหลายสาขากระทั่งเป็นรากฐานให้กับการฟื้นตัวของยุโรปในยุคเรเนสซองค์ที่เริ่มขึ้นหลังการล่มสลายของแบกแดดในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ.1258 #ฮูลากูข่าน หลานของเจงกิสข่าน นำทหารมองโกลกว่าแสนนายเข้าทำลายแบกแดดโดยกล่าวกันว่าอัลมุสตาซิมสุลต่านองค์สุดท้ายของแบกแดดถูกสังหารด้วยมือของฮูลากูข่านเอง ชาวเมืองกว่าแปดแสนคนถูกสังหารหรือนำไปเป็นทาส อารยธรรมรุ่งเรืองของแบกแดดถูกทำลายจนไม่มีเหลือ หนึ่งปีหลังจากนั้น ฮูลากูข่านนำทัพมองโกลเข้ายึดเมืองอะเลปโปและดามัสกัสใน ค.ศ.1260 อะเลปโปเวลานั้นเป็นเมืองหลวงของสุลต่านราชวงศ์อัยยูบิด (Ayyubid) ซึ่งย้ายมาจากไคโรภายหลังถูกทหารทาสมัมลุกส์ลุกฮือยึดไปแล้วตั้งแต่ ค.ศ.1250 มองโกลเมื่อยึดอะเลปโปได้จึงเคลื่อนทัพลงใต้เข้ายึดดามัสกัส แผนการของกองทัพมองโกลคือเคลื่อนกำลังพลเข้ากาซายึดครองไคโรอิยิปต์จากนั้นจึงนำกำลังพลเข้าทำลายสองนครศักดิ์สิทธิ์ของโลกอิสลามคือนครมักกะฮฺและมะดีนะฮฺ ทุกอาณาจักรย่อยในโลกอิสลามเวลานั้นรอวันล่มสลายด้วยฝีมือกองทัพมองโกลเท่านั้น อัลกุรอานซูเราะฮฺที่ 8 อัลอัมฟาน อายะฮฺที่ 30 เขียนไว้ว่า “และจงรำลึกเสมอขณะที่บรรดาผู้ปฏิเสธศรัทธาวางอุบายต่อเจ้า เพื่อกักขังเจ้า หรือสังหารเจ้า หรือขับไล่เจ้าออกไปและพวกเขาวางอุบายกันและอัลลอฮฺก็ทรงวางอุบาย และอัลลออฮ์นั้นทรงเป็นผู้เยี่ยมยอดกว่าในหมู่ผู้วางอุบาย” ความจริงนี้ปรากฏชัดเจนในปีแห่งการรุกรานของกองทัพมองโกลนี้เอง ภายหลังการทำลายล้างแบกแดดใน ค.ศ.1258 โลกอิสลามเวลานั้นมิได้มีศูนย์กลางอยู่ที่แบกแดดแห่งเดียว ราชวงศ์อัยยูบิดที่เริ่มต้นจากสุลต่านชาวเคิร์ดนาม “ซอลาฮุดดิน” ปกครองอะเลปโป ราชวงศ์อุมัยยะฮฺแยกไปปกครองสเปน ทหารทาส #มัมลุกส์ สร้างราชวงศ์แรกของตนปกครองไคโร อียิปต์ การทำลายแบกแดดของมองโกลจึงมิได้ทำลายล้างอาณาจักรอิสลามทั้งหมดดังที่เข้าใจกันเดือนสิงหาคม ค.ศ.1259 มองเกข่าน (Mongke Khan) ซึ่งเป็นข่านใหญ่ของมองโกลปกครองอยู่ในมองโกเลียเสียชีวิต ข่าวแพร่ออกไปยังกองทัพมองโกลที่กำลังขยายอาณาจักรอยู่ในดินแดนต่างๆทั้งเอเซียและยุโรป ข่าวนี้มาถึงฮูลากูข่านหลังยึดดามัสกัสใน ค.ศ.1260 ฮูลากูข่านเร่งนำทัพใหญ่กลับมองโกเลียโดยทิ้งกำลังพลไว้สองหมื่นนาย เชื่อมั่นว่ากองกำลังที่แข็งกล้านี้เมื่อรวมกับทัพครูเสดจากยุโรปที่ยึดครองหลายเมืองอยู่ในดินแดนเลแวนท์หรือซีเรียปาเลสไตน์ ผนวกเข้ากับกองกำลังชาวคริสต์จากคอเคซัส รวมกำลังพลได้มากกว่าสองหมื่นนาย การทำลายล้างโลกอิสลามส่วนที่เหลือคงไม่ยากเย็นนัก กองทัพใหญ่ที่สุดของมุสลิมเวลานั้นมีเหลืออยู่ที่ไคโรด้วยกำลังพลเพียงสองหมื่นนายเท่านั้น ฮูลากูข่านที่เชื่อมั่นว่าตนเองรู้จักชนอาหรับดีพอกลับไม่รู้จักทหารมุสลิมที่มีชื่อว่า “มัมลุกส์” เลย หรือนี่คือแผนการของอัลลอฮฺ (ซ.บ.) #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน