คำตอบ ผมคือคนหนึ่งที่เสนอประเด็นการต่ออายุเกษียณที่ว่านี้ ทว่าการเสนอดังกล่าวเกิดขึ้นภายใต้บริบทเก่าก่อนเกิดการระบาดของโรคโควิด-19 ที่ดำเนินอยู่ในเวลานี้ เป็นผลให้พวกเราบางส่วนนำกลับมาพิจารณากันอีกครั้งในยุคหลังโควิด-19 พบว่าสถานการณ์เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว โลกก่อนและหลังโควิด-19 แตกต่างกันอย่างชัดเจน โควิด-19 เป็นคล้ายตัวเร่งให้โลกอนาคตถลาเข้ามาเร็วขึ้น เชื่อกันว่าเวลานี้โลกอนาคตก้าวเข้ามาเร็วกว่าที่คิดไว้เกินห้าปีสถานการณ์วันนี้เราไม่อาจนำเอาสภาพการณ์ใน พ.ศ.2562 มาใช้ในการพิจารณาได้ ทว่าจำเป็นต้องกำหนดวิสัยทัศน์ที่สามารถมองโลกใน พ.ศ.2565 หรือไกลกว่านั้นให้ออก การพึ่งพาการเติบโตทางเศรษฐกิจผ่านการส่งออกและการท่องเที่ยวเช่นที่เคยเป็นมาจำเป็นต้องเปลี่ยนและต้องหาทางปรับสังคมให้ชินกับการหดตัวทางเศรษฐกิจที่รุนแรงรวดเร็วให้ได้ การจ้างงานในอนาคตจะแตกต่างจากอดีตอย่างมาก ประเภทและจำนวนการจ้างงานในอนาคตจะเปลี่ยนไป ที่เคยเข้าใจว่าประชากรไทยที่ลดลงอย่างมากจะส่งผลให้เกิดสภาวะขาดแคลนแรงงานเช่นที่เคยวิตกกันอาจกลับกลายเป็นว่าสังคมไทยโชคดีที่จะมีคนว่างงานในอนาคตน้อยลงการยืดอายุเกษียณจำเป็นต้องใช้งบประมาณเพิ่มขึ้นเนื่องจากผู้สูงอายุมีฐานเงินเดือนสูง ขณะที่ขาดประสบการณ์ในงานทางด้านดิจิตอลเทคโนโลยีที่กำลังเติบโตอย่างรวดเร็วในยุคโควิด-19 การดึงคนรุ่นใหม่เข้าสู่ระบบจึงเป็นทางเลือกที่ถูกต้องกว่าในสภาพการณ์ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต คนรุ่นใหม่เหล่านี้ฐานเงินเดือนต่ำกว่า อีกทั้งคุ้นเคยกับเทคโนโลยีสมัยใหม่ ไม่ว่าดิจิตอลหรือเอไอเมื่อเทียบกับคนรุ่นเก่า การขยายอายุเกษียณจะส่งผลให้เกิดการปิดกั้นคนรุ่นใหม่เหล่านี้ วิธีคิดจึงจำเป็นต้องเปลี่ยน การลดลงของประชากรไทยในสถานการณ์ที่โลกกำลังเปลี่ยนเข้าสู่ยุคดิจิตอลและเอไออาจกลายเป็นคุณและความได้เปรียบโดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคหลังโควิด-19 สิ่งที่สมควรทำมากกว่าการขยายอายุเกษียณคือเร่งพัฒนาคุณภาพของผู้สูงอายุเหล่านั้นให้อยู่ในสิ่งแวดล้อมใหม่ รายได้หลังเกษียณของผู้สูงอายุเหล่านี้มีมากพอต่อการใช้ชีวิตที่ไม่มีค่าใช้จ่ายมากมายเช่นยุคก่อนโควิด-19 ขอเพียงมีสุขภาพที่ดี มีการพักผ่อนที่เพียงพอ ไม่เคร่งเครียดกับงาน ได้ออกกำลังกายตามสมควร ได้เบิกบานกับคนใกล้ชิดอันจะทำให้ผู้สูงอายุเหล่านี้มีคุณภาพชีวิตที่ดีกว่าการคร่ำเคร่งกับงานที่ควรหยุดตั้งแต่วัยเกษียณ ขณะเดียวกันผู้สูงอายุที่เกษียณอายุจะเปิดพื้นที่ให้คนรุ่นใหม่ได้เข้ามาใช้ประสบการณ์พร้อมความชำนาญทางด้านโลกยุคใหม่ ผลคือสังคมจะเดินหน้าไปได้ดีกว่า สำคัญในขณะนี้คือการเปลี่ยนวิธีคิด เปลี่ยนวิธีการใช้ชีวิตให้เหมาะสมกับสภาพการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป ยืดหยุ่นกับสิ่งแวดล้อมใหม่ หลังการปรึกษาหารือกัน พวกเราบางคนรวมทั้งผมจึงปรับเปลี่ยนวิธีคิด ซึ่งเชื่อว่าจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่าสำหรับประเทศไทยในอนาคต
