อาหรับ-เบอร์เบอร์ มุสลิมผู้สร้างอารยธรรมอิสลามในสเปน ตอนที่ 74

ย้อนกลับไปใน ค.ศ.1031 การปกครองของราชวงศ์อุมัยยะฮฺสิ้นสุดลงเป็นผลให้อันดาลุสแตกแยกออกเป็นไทฟาทำให้ยากต่อการปกป้องตนเองจากการรุกของอาณาจักรคริสเตียน จำเป็นต้องร้องขอความช่วยเหลือจากอาณาจักรอัลโมราวิดใน ค.ศ.1086 ทำให้สูญเสียสถานการณ์เป็นอาณาจักรอิสระ นับจาก ค.ศ.1090 เป็นต้นมาอันดาลุสเป็นได้เพียงดินแดนในอาณัติของอาณาจักรจากอัฟริกาเหนือเท่านั้น เริ่มจากอัลโมราวิด (อัลมุรอบิฏุน) มาสิ้นสุดที่อัลโมฮัด (อัลมุวะฮิดุน) จากนั้นยังต้องพึ่งพิงราชวงศ์มารีนิด (บานูมารีน) กระทั่งถึง ค.ศ.1340 เมื่อมารีนิดถอนตัวออกไป อันดาลุสที่เหลือเพียงไทฟากรานาดาจำต้องอยู่ด้วยตนเองอย่างโดดเดี่ยวหลัง ค.ศ.1269 ซึ่งเป็นช่วงสุดท้ายของอันดาลุสที่เหลือเพียงกรานาดา แม้เต็มไปด้วยศึกมากมายไทฟาแห่งนี้ยังสามารถรังสรรค์ความรุ่งเรืองให้กับอาณาจักรได้อันเป็นผลจากการปกครองที่มีศักยภาพของราชวงศ์นาสริด โดยในระยะแรกราชวงศ์นี้อาศัยการสนับสนุนด้านกำลังทหารจากราชวงศ์ใหม่ในอัฟริกาเหนือคือราชวงศ์มารีนิดก่อนอยู่ด้วยตนเอง ยุคสุดท้ายของอาณาจักรมุสลิมสเปนจึงเป็นเรื่องราวของสองราชวงศ์ซึ่งน่าสนใจนั่นคือนาสริด หรือนาฎรฺ (نصر Nasrid) และมารีนิด หรือมาริน (مرين Marinid)แผ่นดินมัฆริบช่วงศตวรรษที่ 13 เกิดความวุ่นวายในอาณาจักรอัลโมฮัด กบฏหลายกลุ่มต่อต้านการปกครอง กระทั่ง ค.ศ.1269 อาณาจักรอัลโมฮัดในมัฆริบจึงสิ้นสุดลงพร้อมชีวิตของคอลีฟะฮฺองค์สุดท้าย กบฏกลุ่มที่เข้มแข็งที่สุดคือเผ่าบะนูมาริน (بنو مرين Banu Marin) ซึ่งตั้งราชวงศ์มารีนิด (Marinid) ก่อนหน้านั้นตั้งแต่ ค.ศ.1244 ราชวงศ์นี้ต่อมาได้ครอบครองพื้นที่ส่วนใหญ่ของอาณาจักรอัลโมฮัด โดยเฉพาะพื้นที่อัฟริกาเหนือ ราชวงศ์มารีนิดแตกต่างจากอัลโมราวิดและอัลโมฮัด โดยสองราชวงศ์แรกเป็นชนเบอร์เบอร์ตอนกลาง ขณะที่มารีนิดเป็นชนเบอร์เบอร์ทางเหนือซึ่งผิวขาว ทั้งมีบรรพบุรุษเป็นอาหรับ การที่มารีนิดนำกองทัพเข้าไปสนับสนุนนาสริดในกรานาดา จึงเป็นไปได้ว่าเพราะต่างมีความใกล้ชิดทางด้านเชื้อชาติ หรือมีบรรพบุรุษร่วมกันใน ค.ศ.1275 มารีนิดเมื่อได้รับการร้องขอจากนาสริดแห่งกรานาดาจึงส่งกองทัพข้ามช่องแคบเข้าสู่ไอบีเรีย สองกองทัพมารีนิดและกรานาดาสามารถขับไล่กองทัพรีคองเกสต้าออกจากเมืองเอซิจาร์ (Ecija) ที่ตั้งอยู่ทางตะวันออกของเมืองเซวิลญ่า ทางใต้ของสเปน ไปได้ กระทั่งถึง ค.ศ.1340 ปอร์ตุเกสร่วมทัพกับคาสติลยกทัพใหญ่เข้าชิงพื้นที่บริเวณเมืองทาริฟา (Tarifa) ซึ่งตั้งอยู่ทางด้านใต้สุดของไอบีเรียทางตะวันตกของยิบรอลตาร์ เกิดศึกใหญ่ที่เรียกว่า ศึกแห่งริโอซาลาโด (Battle of Rio Salado) ฝ่ายมุสลิมที่เสียเปรียบอย่างมากครั้งนั้นเป็นฝ่ายพ่ายแพ้ ทัพนาสริดถอนกำลังกลับไปตั้งมั่นที่กรานาดา ขณะที่มารีนิดถอนทัพกลับอัฟริกาเหนือ หลังจากนั้นมารีนิดไม่สามารถกลับมาช่วยกรานาดาได้อีกเนื่องจากปัญหาในมัฆริบ นาสริดจึงจำต้องอยู่ด้วยความเข้มแข็งของตนเอง ซึ่งมีมากพอที่จะรักษาเอมิเรตกรานาดาของตนไว้ได้อีกนานถึง 150 ปี #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน, #มุสลิมสเปน

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *