“โควิด-19” (COVID-19) จากโคโรนาไวรัส SARS-CoV2 ทำให้ผู้ป่วยร้อยละ 2-10 เสียชีวิต เดิมเข้าใจกันว่าเป็นเพราะปอดถูกทำลาย ภายหลังพบว่าการเสียชีวิตส่วนใหญ่เกิดจากร่างกายสร้างสารภูมิคุ้มกันเพื่อตอบสนองต่อเชื้อรุนแรงเกินเหตุเกิดเป็น “พายุไซโคคายน์” (Cytokine storm) ท่วมเข้าไปในระบบต่างๆรวมถึงทางเดินหายใจ Mehta P และคณะแห่ง University College London เขียนรายงานวิจัยตีพิมพ์ในวารสาร Lancet เดือนมีนาคม 2020 เรียกโควิด-19 ว่า “#โรคพายุไซโตคายน์ (#Cytokine storm syndromes) อธิบายว่าไซโตคายน์ก่อ #ภาวะอักเสบ ลุกลามเข้าไปในหลอดเลือดกระทั่งปริแตกเกิด #ลิ่มเลือดอุดตันตามอวัยวะต่างๆ นำไปสู่ภาวะล้มเหลวของอวัยวะโดยปอดเป็นอวัยวะที่เสียหายหนักที่สุด เดิมทีการรักษาผู้ป่วยโควิด-19 เน้นไปที่การใช้ยาต้านไวรัส เวลานี้การรักษาเริ่มเปลี่ยนทิศทางไปเป็นการใช้ #ยาต้านการอักเสบ และ #ยาสลายลิ่มเลือด ซึ่งควรทำโดยเร็วตั้งแต่ช่วงที่ผู้ป่วยยังคงรักษาตัวอยู่ที่บ้านโดยใช้ยาปฏิชีวนะ ยาต้านอักเสบ และยาสลายลิ่มเลือดราคาถูกแทนการเข้าโรงพยาบาลเพื่อใช้ห้องไอซียูความดันลบร่วมกับเครื่องมือราคาแพงต้องใส่ท่อช่วยหายใจที่ไม่เกิดประโยชน์มากนักหากไม่หาทางแก้ไขภาวะลิ่มเลือดอุดตันซึ่งเป็นสาเหตุหลัก การศึกษาวิจัยในอิตาลีพบว่าผู้ป่วย 9 ใน 10 รายไม่ได้เสียชีวิตเพราะระบบหายใจล้มเหลวแต่เป็นเพราะมีปัญหากับระบบหัวใจและหลอดเลือดมากกว่า ปัจจัยที่เป็นตัวบ่งชี้การเสียชีวิตของผู้ป่วยที่แท้จริงคือ ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำฝอยภายในปอด ไม่ใช่เพราะปอดอักเสบปัจจุบันอิตาลีได้นำแนวทางการรักษาด้วยยาต้านการอักเสบและยาปฏิชีวนะแบบเดียวกับที่ใช้ในการรักษาโรคไข้หวัดใหญ่มาใช้ ซึ่งเห็นได้จากสถิติการเสียชีวิตของผู้ป่วยในอิตาลีที่แต่เดิมมีปัญหาสาหัสที่สุดในยุโรป ขณะนี้เมื่อการรักษาเริ่มเข้าที่เข้าทางจำนวนผู้ป่วยในอิตาลีลดลงจนเริ่มรู้สึกกันในเวลานี้ในอิตาลีว่าโควิด-19 อาจกลายเป็นโรคที่สามารถรักษาที่บ้านให้หายที่บ้านได้ เดือนเมษายน 2020 Ciavarenla C และคณะแห่งโรงพยาบาล S. Orsola-Malpighi Hospital มหาวิทยาลัยโบโลญญ่า อิตาลี นำเสนอบทความวิจัยตีพิมพ์ในวารสาร Molecules แนะนำให้ใช้โภชนาการร่วมกับการใช้ยาต้านการเกิดลิ่มเลือดและยาต้านอักเสบ โภชนาการที่ว่านั้นประกอบไปด้วยขมิ้นชัน ตะไคร้ ทับทิม #ปลาทะเลไขมันสูงหรือกรดไขมันโอเมก้าสาม เพื่อลดภาวะอักเสบผ่านกลไกการทำงานของ PPAR-γ โดยเชื่อว่า #อาหารต้านภาวะอักเสบช่วยลดความรุนแรงของโควิด-19 ได้หากเกิดการติดเชื้อ หรือแม้กระทั่งช่วยป้องกันโรคโควิด-19 ได้เห็นรายชื่อสมุนไพรต้านภาวะอักเสบที่แพทย์ในอิตาลีนำเสนอแล้วคล้ายแกงปลาทะเลไทยใส่ขมิ้น ข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด ใบกะเพรา เครื่องสมุนไพรไทยทั้งหลาย ดังนั้นหากป้องกันตนเองให้ดี สวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลาเมื่ออยู่นอกบ้าน ล้างมือบ่อย ไม่ใช้มือสัมผัสใบหน้า เว้นระยะห่างจากผู้อื่น เพิ่มเติมด้วยการอิ่มอร่อยกับโภชนาการไทยอุดมสมุนไพรและปลาทะเล คนไทยอาจมีความสุขในประเทศที่แทบปลอดโควิด-19 ไปเลยก็ได้ ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อ #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน
