นักวิทยาศาสตร์วันนี้รู้แล้วว่าดีเอ็นเอของมนุษย์ที่มีโครงสร้างเป็นโมเลกุลจับคู่กันมากถึง 3.2 พันล้านคู่เบสเรียงตัวกันอย่างไร เพียงแต่ยังไม่เข้าใจมากนักว่ามันทำงานอย่างไร นั่นว่าน่าเวียนหัวแล้ว แต่ที่น่าเวียนหัวยิ่งกว่าคือการทำงานของเซลล์ประสาทในสมอง ก็ขนาดสมองของหนอนที่มีเซลล์ประสาทไม่กี่ร้อยตัวนักวิทยาศาสตร์ยังไม่เข้าใจว่ามันประมวลผลข้อมูลอย่างไร นับประสาอะไรกับสมองของมนุษย์ที่มีเซลล์ประสาทมหาศาลถึง 80,000-100,000 ล้านเซลล์ ยิ่งไม่รู้ใหญ่ว่าความฉลาดและไหวพริบมาจากการประมวลผลแบบไหน นักวิทยาศาสตร์รู้ว่าความฉลาดไม่ได้เป็นผลมาจากขนาดสมองเท่านั้น ทั้งไม่ใช่เพียงจำนวนเซลล์ประสาทในสมอง แต่ยังเป็นผลของจุดเชื่อมโยงระหว่างเส้นประสาทต่างๆด้วย นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าเซลล์ประสาทจำนวนแสนล้านเซลล์มีจุดเชื่อมโยงเพื่อสร้างเครือข่ายระหว่างกันมากกว่าล้านล้านจุด มากมหาศาลขนาดนั้นจึงยากที่จะเข้าใจโครงข่ายการทำงานของสมอง เมื่อการศึกษาความเชื่อมโยงทำได้ยากเกินไป ลองศึกษาจุดใหญ่ๆกันก่อนน่าจะดีกว่า ทางสถาบันวิจัยด้านสมองของมหาวิทยาลัยโมนาช (Monash University) เมืองเมลเบิร์น ออสเตรเลีย จึงทำการวิจัยและนำผลตีพิมพ์ในวารสาร Nature ค.ศ.2023 เดิมนักวิทยาศาสตร์เข้าใจว่าประสิทธิภาพการทำงานของสมองขึ้นกับความยาวของเซลล์ประสาท ร่วมกับจุดเชื่อมโยงระหว่างเซลล์ประสาท สิ่งที่ทีมวิจัยพบหลังจากศึกษาแผนที่ของสมองมากกว่าหมื่นแบบคือประสิทธิภาพการทำงานของสมองนอกจากจะเกี่ยวข้องกับความยาว ความหนาแน่น และเครือข่ายของเส้นประสาทแล้วยังขึ้นกับรูปร่างและลักษณะของสมองด้วย คล้ายกับเสียงของเปียโนนั่นแหละ รูปร่างของตัวเปียโนมีส่วนเข้ามาเกี่ยวข้องกับการสั่นของสายเปียโน การทำงานของสมองซับซ้อนยิ่งไปกว่านั้น การประมวลผลของเส้นประสาทในสมองมีอิทธิพลจากหลายปัจจัยเข้าไปเกี่ยวข้อง ทั้งจำนวนเซลล์ ความหนาแน่นของเซลล์ จำนวนจุดเชื่อมต่อ รวมไปถึงลักษณะทางกายภาพ ความโค้งเว้าของเส้นประสาท รวมไปถึงลักษณะและขนาดของสมอง คงต้องใช้เวลาอีกสักระยะหนึ่ง นักวิทยาศาสตร์จึงจะเริ่มเข้าใจการทำงานของสมอง เป็นความเข้าใจแบบเบื้องต้นเท่านั้นนะ #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน, #การทำงานของสมอง, #รูปร่างของสมอง
