อาหรับ-เบอร์เบอร์ มุสลิมผู้สร้างอารยธรรมอิสลามในสเปน ตอนที่ 32

อับดุลเราะฮฺมานที่ 1 เป็นเจ้าชายในราชวงศ์อุมัยยะฮฺ ประสูติใน ค.ศ.731 ในรัชสมัยของคอลีฟะฮฺฮิชัม (Hisham) ซึ่งเป็นปู่ บิดาของอับดุลเราะฮฺมานไม่ใช่รัชทายาท ทั้งมารดาชื่อราฮายังเป็นสนมชาวเบอร์เบอร์ อับดุลเราะฮฺมานจึงเป็นเพียงหนึ่งในเชื้อพระวงศ์ซึ่งมีอยู่มากมายไม่ได้มีบทบาทอะไรในทางการเมืองการปกครอง จะว่าเป็นเชื้อพระวงศ์ปลายแถวก็คงไม่ผิด เมื่ออายุได้ 20 ชันษา เกิดการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองชนิดพลิกฟ้าพลิกแผ่นดินในดามัสกัส ตระกูลอับบาสิยะฮฺที่แข่งบารมีกันมานานทำการปฏิวัติรัฐประหารโค่นล้มราชวงศ์อุมัยยะฮฺ สิ่งที่ตามมาคือสมาชิกในตระกูลอุมัยยะฮฺถูกเข่นฆ่าชนิดล้างตระกูล ความที่เป็นกลุ่มชนปลายแถวทำให้สมาชิกในครอบครัวอับดุลเราะฮฺมานหลายคนหลุดรอดการสังหารในระยะแรกไปได้อับดุลเราะฮฺมานพร้อมบุตรชายอายุ 4 ขวบ น้องชาย น้องสาวหลายคนและคนรับใช้ชาวกรีกชื่อเบดรฺหลบออกจากดามัสกัสไปได้อย่างหวุดหวิด ทั้งหมดหลบตามหมู่บ้านเล็กๆทว่าการเป็นเจ้าชายทำให้อันตรายของอับดุลเราะฮฺมานและน้องชายมีมากกว่าคนอื่นๆ น้องสาวจึงตัดสินใจรับอุปถัมภ์หลานชายไว้และให้อับดุลเราะฮฺมาน น้องชายและเบดรฺแยกทางออกไป ทว่าทั้งสามกลับไปจนมุมที่แม่น้ำยูเฟรติสซึ่งอับดุลเราะฮฺมานและเบดรฺตัดสินใจว่ายหนีข้ามแม่น้ำขณะที่น้องชายไปไม่รอด ทั้งคู่เมื่อหนีรอดแล้วจึงทำตัวกลมกลืนกับชุมชนหนีเข้าสู่ปาเลสไตน์ ข้ามทะเลทรายไซนาย เข้าสู่อิยิปต์ ก่อนตัดสินใจมุ่งหน้าสู่ดินแดนมัฆริบซึ่งเป็นบ้านเกิดของมารดา อับดุลเราะฮฺมานกับเบดรฺเดินทางไปถึงอิฟริฆิยะฮฺ (ตูนีเซีย) เข้าหาผู้ปกครองมณฑลซึ่งเวลานั้นยังเป็นคนของอุมัยยะฮฺ การหลบซ่อนในพื้นที่อิทธิพลของอุมัยยะฮฺโดยเฉพาะอย่างยิ่งซ่อนอยู่กับครอบครัวของมารดาระยะแรกยังคงปลอดภัย ทว่าถึง ค.ศ.755 อำนาจของอับบาสิยะฮฺแผ่เข้ามาถึงดินแดนมัฆริบ ทำให้ทั้งอับดุลเราะฮฺมานและเบดรฺต้องหนีต่อไปยังแผ่นดินโมรอคโคซึ่งอยู่ทางตะวันตกสุดของอัฟริกาเหนือ เวลานั้นบรรยากาศความสัมพันธ์ระหว่างชนอาหรับกับชนเบอร์เบอร์ยังไม่กลับมาเป็นปกติ ความที่อับดุลเราะฮฺมานมีเชื้อสายเบอร์เบอร์ทางมารดาจึงช่วยได้มาก ทั้งคู่เห็นว่าอัฟริกาเหนือยังไม่ปลอดภัยจากอับบาสิยะฮฺจึงตัดสินใจข้ามช่องแคบยิบรอลตาร์ไปยังแผ่นดินอันดาลุสซึ่งเวลานั้นความสัมพันธ์ระหว่างอาหรับกับเบอร์เบอร์ยังไม่ปกติเช่นกันผู้ปกครองอันดาลุสแม้เป็นชาวอาหรับ ทว่าไม่รู้ว่าเป็นซีเรียหรือเยเมนหรือกลุ่มอื่น ความสัมพันธ์กับอุมัยยะฮฺเป็นอย่างไร เบดรฺจึงอาสาข้ามทะเลไปสำรวจ ทิ้งให้อับดุลเราะฮฺมานรอที่เมืองจูตา (Ceuta) สิ่งที่เบดรฺพบในอันดาลุสคือผู้ปกครองอาหรับแบ่งแยกเป็นฝักฝ่าย เกิดความรู้สึกไม่มั่นคงกับอนาคต รู้ว่าหากอิทธิพลของอับบาสิยะฮฺแผ่มาถึง กลุ่มตนย่อมถูกกำจัด จะหาความชอบธรรมกับอาหรับด้วยกันก็ยากอยู่ การมาถึงของอับดุลเราะฮฺมานแม้ไม่เป็นที่รู้จักแต่ความเป็นเจ้าชายในราชวงศ์อุมัยยะฮฺย่อมทำให้สถานะของกลุ่มตนในอันดาลุสดีขึ้น คิดได้อย่างนั้นบรรดาหัวหน้าชุมชนอาหรับจึงรับปากที่จะสนับสนุน นี่คือข่าวดีที่สุดที่เบดรฺนำไปแจ้งแก่อับดุลเราะฮฺมานที่เวลานั้นรออยู่ที่จูตา ประตูสู่อันดาลุสสำหรับอับดุลเราะฮฺมานได้แง้มออกแล้ว#drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน, #มุสลิมสเปน

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *