อาหรับ-เบอร์เบอร์ มุสลิมผู้สร้างอารยธรรมอิสลามในสเปน ตอนที่ 29

ชาวอาหรับจากตะวันออกกลางที่เข้าไปมีอิทธิพลต่อการสร้างรัฐอิสลามในไอบีเรียหรือสเปนในช่วงสามศตวรรษแรกที่สำคัญมีสามคนคือ มูซา อิบนฺ นูเซร (موسى بن نصير‎ Musa ibn Nusayr) บัลจฺ อิบนฺ บิชัร อัลฆุชัยรี (بَلْج بن بِشْر الْقُشَيْرِيُّ Balj ibn Bishr al-Qushayri) และสุลตานอับดุลเราะฮฺมานที่ 1 (عبد الرحمن Abd Rahman I) ในบรรดาสามคน สุลตานอับดุลเราะฮฺมานที่ 1 มีบทบาทสูงที่สุด ขณะที่บัลจฺมีส่วนน้อยที่สุด ไปดูกันว่าแต่ละคนเป็นใครมาจากไหน และมีบทบาทอย่างไรในการสร้างรัฐอิสลามในไอบีเรียเริ่มที่มูซา อิบนฺ นูเซร บุคคลผู้นี้เป็นชาวอาหรับเกิดในดินแดนอิรัก ค.ศ. 640 เสียชีวิตระหว่างการทำพิธีอุมเราะฮฺในเมืองมักกะฮฺ ค.ศ.716 สิริรวมอายุได้ 76 ปี บิดาเข้ารับอิสลามและเข้ารับราชการ เมื่อครั้งกองทัพอาหรับได้ชัยชนะเหนือแผ่นดินเมโสโปเตเมีย ต่อมามูซาจึงรับราชการตามบิดา กระทั่งทำหน้าที่ในกองทัพในอิรัก ซีเรีย จนถึงอิยิปต์ จากอิยิปต์กองทัพมุสลิมรุกต่อเข้าไปยังดินแดนมัฆริบเริ่มตั้งแต่ลิเบียไปจนถึงโมรอคโค การดำเนินงานของแม่ทัพอาหรับก่อนหน้านั้นได้รับการต่อต้านจากชนเบอร์เบอร์ในพื้นที่อย่างมาก มูซาซึ่งเป็นคนยืดหยุ่นกว่าจึงได้รับมอบหมายให้เข้าร้บหน้าที่แทนกระทั่งสามารถโน้มน้าวให้ชนพื้นเมืองจำนวนมากเข้ารับอิสลาม เป็นผลให้ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นผู้ปกครองมณฑลอิฟริฆิยะฮฺของอัฟริกาเหนือใน ค.ศ.698 ใน ค.ศ.711 มูซามอบหมายให้ตอริฆ อิบนฺ ซิยาด นำทัพเบอร์เบอร์-อาหรับเข้าไปสนับสนุนการก่อกบฏในดินแดนไอบีเรีย โดยปีต่อมามูซานำทัพใหญ่ด้วยตนเองเข้าไปกวาดล้างกองทัพวิสิกอธร่วมกับทัพของตอริฆกระทั่งสามารถยึดครองไอบีเรียได้แทบทั้งหมด ทว่าความขัดแย้งระหว่างมูซากับตอริฆทำให้ทั้งคู่ถูกเรียกตัวกลับไปที่ดามัสกัส ซีเรียใน ค.ศ.714 และไม่ได้กลับไปที่ไอบีเรียอีกเลย มูซานับเป็นชาวอาหรับคนแรกที่เป็นผู้บัญชาการทัพอาหรับ-เบอร์เบอร์ในไอบีเรียและได้เป็นผู้ปกครองแผ่นดินนั้นจาก ค.ศ.712-714 เปิดศักราชการปกครองของมุสลิมในไอบีเรียนานเกือบแปดศตวรรษนับจากนั้นชาวอาหรับคนที่สองที่นำทัพเข้าไปในไอบีเรียคือ บัลจฺ อิบนฺ บิชัร อัลฆุชัยรี เกิดที่ไหนในปีใดไม่ปรากฏ กระทั่ง ค.ศ.741 ระหว่างการลุกฮือของชนเบอร์เบอร์ครั้งใหญ่ทั่วอัฟริกาเหนือ ลุงของบัลจฺคือกุลซุม อิบนฺ อิยาด อัลฆาซี (Kulthum ibn Iyad al-Qasi) ผู้ปกครองมณฑลอิฟริฆิยะฮฺเวลานั้นมอบหมายให้บัลจฺซึ่งเป็นนายทหารสังกัดทัพม้านำทัพอาหรับจำนวน 30,000 นายจากอิยิปต์เข้าไปรักษาความสงบ การก่อกบฏรุนแรงกระทั่งทำให้ลุงของบัลจฺเสียชีวิต ทัพอาหรับแตกพ่าย บัลจฺนำกำลัง 10,000 นายถอยข้ามช่องแคบยิบรอลตาร์ไปยังอันดาลุสในแผ่นดินอันดาลุส บัลจฺต้องทำศึกกับทั้งอาหรับทั้งเบอร์เบอร์ในไอบีเรียกระทั่งเสียชีวิตใน ค.ศ.742 ทหารอาหรับที่ข้ามไปยังอันดาลุสพร้อมกับบัลจฺกลุ่มนั้นกลายไปเป็นบรรพบุรุษของชนอาหรับจำนวนมากในแผ่นดินไอบีเรียกระทั่งกลายเป็นฐานสำคัญให้กับการปกครองของชนอาหรับในไอบีเรียในเวลาต่อมา #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน, #มุสลิมสเปน

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *