สุภาษิตไทยว่า “หวานเป็นลม ขมเป็นยา” รู้กันดีอยู่แล้ว รสขม รสฝาด ในพืชผักเกิดจากไฟโตนิวเทรียนท์ (Phytonutrients) ซึ่งเป็นสารเคมีตัวเล็กๆในกลุ่มโพลีฟีนอล (Polyphenols) นักวิจัยญี่ปุ่นแห่งมหาวิทยาลัย Shibaura โตเกียว หัวหน้าทีมคือศาสตราจารย์ Naomi Osakabe และ Dr. Yasuyuki Fujii ร่วมกับศาสตราจารย์ Vittorio Calabrese จากมหาวิทยาลัยคาตาเนีย ประเทศอิตาลี ทำการศึกษาปฏิสัมพันธ์ระหว่างโพลีฟีนอลกับตัวรับรสและรับความรู้สึกในร่างกายมนุษย์โดยศึกษาว่าโพลีฟีนอลกลุ่มนี้มีอิทธิพลอย่างไรต่อการทำงานของสมองและกระบวนการเผาผลาญสารอาหารในร่างกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับโมเลกุลตัวรับในลำไส้ ผลงานวิจัยตีพิมพ์ในวารสาร BioMolecule เดือนกุมภาพันธ์ 2024 นี้เองโพลีฟีนอลมีคุณสมบัติด้านการต้านอนุมูลอิสระ ให้ประโยชน์ต่อสุขภาพและช่วยป้องกันโรคต่างๆ สารกลุ่มนี้มีมากกว่า 8,000 ชนิด พบมากในผลไม้ ผัก ชา และกาแฟ ช่วยเพิ่มสีและรสชาติให้กับอาหารทั้งแสดงบทบาทสำคัญในการส่งเสริมสุขภาพและความเป็นอยู่โดยรวมของมนุษย์ งานการศึกษาพบว่ารสขมและฝาดของสารกลุ่มนี้คือกุญแจสำคัญ สร้างประโยชน์ต่อสุขภาพหลายประการ ช่วยป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด ภาวะเสื่อมของระบบประสาท และประสาทสัมผัสเสื่อมตามอายุ สิ่งที่นักวิจัยพบคือสารโพลีฟีนอลรสขมทำปฏิกิริยากับตัวรับรสขม T2R อีกทั้งระหว่างที่โพลีฟีนอลถูกขับออกจากร่างกายมันยังทำงานกับเซลล์ I-, K- และ L- ของลำไส้ ในส่วนรสฝาดให้ประโยชน์ต่อความดันโลหิต ช่วยลดปัจจัยเสี่ยงต่อโรคหัวใจ ทำให้การคลายตัวของหลอดเลือดและการไหลเวียนของเลือด (FMD) เพิ่มขึ้น ขณะที่โพลีฟีนอลรสฝาดทำปฏิกิริยากับช่องรับความรู้สึกชั่วคราว (TRP) โดยสรุปโพลีฟีนอลออกฤทธิ์ที่เป็นประโยชน์ผ่านตัวรับประสาทสัมผัสของระบบทางเดินอาหาร รสฝาดและขมของโพลีฟีนอลมีคุณสมบัติด้านการรักษาที่หลากหลาย ช่วยลดการตอบสนองของ FMD ที่มีต่อความดันโลหิตอย่างมีนัยสำคัญ การบริโภคโพลีฟีนอลรสขมช่วยเพิ่มการหลั่งฮอร์โมนในทางเดินอาหาร ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและความทนทานต่อกลูโคส โพลีฟีนอลรสฝาดช่วยควบคุมการกระตุ้นแกนไฮโปทาลามัส-ต่อมใต้สมอง-ต่อมหมวกไต (HPA) ช่วยปรับปรุงการทำงานของอารมณ์และความจำ ทั้งยังให้ฤทธิ์ต้านโรคอ้วนได้อีกโดยสรุปคือความเข้าใจผลกระทบต่อสุขภาพของโพลีฟีนอลจะช่วยพัฒนานวัตกรรมเครื่องดื่มและของขบเคี้ยวที่อุดมไปด้วยโพลีฟีนอล ผลที่ตามมาคือการปฏิวัติแนวทางโภชนาการและการป้องกันโรค เชื่อว่าต่อไปในอนาคตคงได้เห็นนวัตกรรมอาหารใหม่ๆที่ช่วยทางด้านความอยู่ดีมีสุข ให้ประโยชน์ต่อสุขภาพ ทีมวิจัยญี่ปุ่นร่วมกับอิตาลีฝันกันไปไกลถึงขนาดนั้น #ดรวินัยดะห์ลัน, #drwinaidahlan, #โพลีฟีนอล
