การถือศีลอดในอิสลามนับช่วงเวลาเฉพาะที่มีแสงเริ่มตั้งแต่แสงทองจับท้องฟ้าก่อนดวงอาทิตย์ขึ้น เรียกในภาษาอาหรับว่า “ฟะญัร” (فَجر) ภาษาอังกฤษคือ “ดอน” (dawn) ไปกระทั่งแสงแดงหลังดวงอาทิตย์ตกที่เรียกในภาษาอาหรับว่า “ชะฟัก” (شفق) หรือภาษาอังกฤษคือ “ทไวไลท์” (Twilight) หายไป ช่วงเวลามีแสงกระตุ้นให้ฮอร์โมนอินสุลิน (insulin) ผลักดันให้เซลล์นำพลังงานที่ได้จากการสลายกลูโคสไปใช้ทำงาน ขณะที่ในยามไม่มีแสงซึ่งนับช่วงเวลาตั้งแต่ชะฟักไปจนถึงฟะญัรหรือนับจากเวลาเริ่มอีซาจนถึงเริ่มศุบฮิ อินสุลินจะทำหน้าที่ผลักดันการนำพลังงานในเซลล์ไปสะสมในรูปไกลโคเจนหรือไขมัน ใครไม่อยากอ้วนจึงไม่ควรบริโภคอาหารในช่วงไม่มีแสงเมื่อคืน (วันอาทิตย์ที่ 28 มกราคม พ.ศ.2567) ผมได้รับเชิญเป็นประธานเปิดงานการกุศลของมัสยิดบัยตุ้ลเอียะซาน คลอง 16 บางน้ำเปรี้ยว ฉะเชิงเทรา การบรรยายหลังเปิดงาน ผมอธิบายวิธีการดูแลรักษาสุขภาพช่วงเดือนรอมฎอนซึ่งคาดว่าจะเริ่มในวันที่ 10 มีนาคม 2567 เหลือเวลาอีกเพียง 40 วัน จึงแนะนำให้ทุกคนเตรียมตัวกันได้แล้ว การถือศีลอดเดือนรอมฎอนส่งผลดีต่อสุขภาพ จึงควรเข้าใจให้ได้ก่อนว่าส่งผลดีอย่างไร มีงานวิจัยทางการแพทย์ทางด้านนี้จำนวนมาก ผมแนะนำว่าควรเข้าใจการทำงานของฮอร์โมนอินสุลินกันสักหน่อย งานวิจัยทางการแพทย์ยุคหลังยืนยันผลดีของการจำกัดอาหารโดยเฉพาะอย่างยิ่งการอดอาหารในเดือนรอมฎอน มีคำแนะนำจากงานวิจัยทางการแพทย์จากประเทศอิสราเอลตีพิมพ์ในวารสาร American Journal of Clinical Nutrition ค.ศ.1993 ว่าดีที่สุดของการถือศีลอดคือปฏิบัติตามแนวทางของท่านนบีมุฮัมมัด (ศ็อลฯ) โดยท่านหยุดการกินการดื่มอย่างสิ้นเชิงในช่วงเวลามีแสง กินและดื่มได้อีกครั้งเฉพาะช่วงที่มีแสงแดงหลังดวงอาทิตย์ตกเท่านั้น หลังหมดแสงแดงแล้วท่านนบีไม่บริโภคอีก ขณะที่ช่วงมื้อก่อนเช้าท่านนบีบริโภคใกล้เวลาแสงทองจับท้องฟ้ามากที่สุดโดยหยุดก่อนแสงทองจับท้องฟ้า ช่วงเวลาที่กำหนดนี้มีความสำคัญต่อการทำงานของอินสุลิน และนี่คือเคล็ดลับของการถือศีลอดที่มีต่อสุขภาพ โดยผมอธิบายความสำคัญของเรื่องราวเหล่านี้การถือศีลอดช่วยยืดอายุขัยและชะลอวัยซึ่งหมายถึงช่วยลดการแบ่งตัวของสายดีเอ็นเอ เร่งการทำความสะอาดเซลล์ (autophagy) งานวิจัยจากสถาบัน Buck Institute for Research on Aging ตีพิมพ์ในวารสาร Nature Communication เดือนมกราคม ค.ศ.2024 พบว่าการอดอาหารและการถือศีลอดช่วยลดความเสื่อมของสมองที่เป็นผลจากอายุที่มากขึ้น กลไกผ่านการทำงานของยีนที่ชื่อว่า OXR1 หมายความว่าการจำกัดอาหารผ่านการอดอาหารหรือถือศีลอดช่วยชะลอวัยของสมองและช่วยยืดอายุขัย นี่คือผลเชิงบวกอีกหนึ่งอย่างของการถือศีลอด #ดรวินัยดะห์ลัน, #drwinaidahlan, #ถือศีลอดกับสุขภาพสมอง, #ถือศีลอดกับการชะลอวัย
