ผมชอบศึกษาประวัติศาสตร์รักที่จะเรียนรู้ความเป็นมาของจักรวรรดิต่างๆ จึงได้เห็นแก่นแท้ถึงกมลสันดานความเป็นมนุษย์ว่ามีความโลภที่ไม่สิ้นสุด ศาสนาแม้ทำหน้าที่ขัดเกลาทว่ายังเชื่องช้ากว่าโลภะ-โทหะ-โมหะ ของมนุษย์ ลองดูบทเรียนในเมียนมาร์ก็คงเห็น เมื่อเห็นแล้วสมควรเร่งสรุปเพื่อเป็นบทเรียนใช้กับสังคมของเราเมียนมาร์ในวันนี้เกิดมิกสัญญีถึงขนาดเผาเมืองกันแล้ว จะกล่าวโทษฝ่ายใดเห็นทีจะยาก ความซับซ้อนของปัญหามีมากจนต้องกลับไปศึกษารากเหง้าความเป็นมาของสังคม เมียนมาร์เป็นชาติรุ่งเรืองมาก่อน ในอดีตเคยเอาชนะทั้งจีน มองโกล อินเดียมาแล้วด้วยซ้ำ ความหยิ่งผยองของเมียนมาร์ที่ถึงขนาดทำลายอาณาจักรอยุธยาเป็นปัจจัยทำให้เมียนมาร์ตกเป็นเมืองขึ้นของจักรวรรดิอังกฤษที่เวลานั้นปกครองอินเดียอยู่และหมายตาเมียนมาร์ไว้ ในทางกลับกันการล่มสลายของอาณาจักรอยุธยากลับเป็นปัจจัยที่ทำให้ประเทศไทยที่เกิดขึ้นหลังจากนั้นใช้เป็นบทเรียนกระทั่งรักษาเอกราชของแผ่นดินไว้ได้จนทุกวันนี้ความเลวร้ายของจักรวรรดิก่อปัญหาให้ชนอินเดีย ปากีสถาน เวียตนาม กัมพูชา ลาว อินโดนีเซีย มาเลเซียและอีกสารพัดชาติให้เรียนรู้ถึงความไร้ศักดิ์ศรีมาแล้ว บทเรียนเช่นนั้นเป็นผลให้ส่วนลึกในจิตวิญญาณของชนเมียนมาร์เกลียดกลัวภาวะไร้เอกราชที่ว่านี้ อันนำไปสู่การปฏิวัติรัฐประหารของทหารเมียนมาร์ครั้งล่าสุดเมื่อเห็นว่ารัฐบาลพลเรือนกำลังนำพาสังคมไปในทิศทางที่อาจนำไปสู่การล่มสลายของความเป็นรัฐชาติเมียนมาร์ เรื่องราวเช่นนี้จะโทษว่าใครถูกใครผิดก็ยากที่จะตัดสิน เมียนมาร์หลังจากวันนี้จะมีชะตากรรมไปในทิศทางใดยากที่จะคาดเดา สำคัญคือประเทศไทยต้องใส่ใจถอดบทเรียนนำมาศึกษาเช่นที่เคยทำมาแล้วในอดีตเกมการเมืองในเมียนมาร์วันนี้มีร่างเงาของจักรวรรดิอังกฤษ-อเมริกา-จีน-รัสเซียครอบงำอยู่ จักรวรรดิที่เต็มไปด้วยจิตวิญญาณแห่งการปล้นทรัพยากรเพื่อยังประโยชน์ของตน เรียนรู้ประวัติศาสตร์แล้วอย่าได้เพ้อพกถึงเมตตาธรรมในจิตใจของความเป็นจักรวรรดิ หากรัฐชาติเมียนมาร์ล่มสลาย ประเทศไทยย่อมไม่อยู่ในข่ายยกเว้น ทฤษฎีโดมิโน่ในอดีตยังคงดำรงอยู่ไม่ได้หายไปไหน ประเทศไทยเคยต้านทานทฤษฎีนี้สำเร็จมาแล้วในยุคคอมมิวนิสต์ ถึงยุคประชาธิปไตย ทฤษฎีดังกล่าวนี้กำลังฟื้นตัวคืนมาใหม่ จำเป็นต้องรับมือไว้ให้ได้ เรื่องราวของคลองกระที่วันนี้คล้ายเปลี่ยนเป็นแลนด์บริดจ์ เรื่องราวการปรับเปลี่ยนโครงสร้างทุนเส้นทางสปีดเทรนจากจีนที่รุกลงมา การหลบหลีกการเป็นแนวร่วมเพื่อลดพลังอำนาจของจีนตามทฤษฎีธูไซดิเดส (Thucydides) ที่โลกตะวันตกไม่ยินยอมให้จีนก้าวขึ้นมาแข่ง ล้วนมีส่วนต่อความคงอยู่ของประเทศไทยที่มีศักดิ์ศรีและจิตวิญญาณความเป็นชาติอิสระ ค่อนข้างเชื่อมันว่าจิตวิญญาณความเป็นไทยได้สร้างการตื่นรู้ให้กับฝ่ายยุทธศาสตร์ กังวลก็แต่คนไทยตัวเล็กๆอย่างพวกเราว่าจะตื่นรู้หรือไม่ หากยังไม่ตื่นรู้ต้องช่วยกันปลุก
