อิสลามเริ่มต้นในอาระเบียต้นศตวรรษที่ 7 ก่อนขยายสู่ดินแดนที่เรียกว่าชาม (Sham) ทางตอนเหนือ ช่วงเวลาเริ่มต้นของอิสลาม ดินแดนแถบนี้ถูกปกครองโดยสองจักรวรรดิยิ่งใหญ่อันได้แก่ ไบแซนไทน์ (Byzantine) หรือโรมันซึ่งปกครองพื้นที่ยุโรปจนถึงอัฟริกาเหนือ และซัสซานิด (Sassanid) หรือเปอร์เซียซึ่งปกครองแถบเมโสโปเตเมียและเอเชียกลาง ทั้งสองจักรวรรดิทำสงครามชิงความเป็นใหญ่มานานนับร้อยปี กระทั่ง ค.ศ.639-647 อาณาจักรอิสลามเอาชนะไบแซนไทน์สามารถเข้าปกครองอียิปต์ก่อนสยายปีกปกครองไปทั่วอัฟริกาเหนือพร้อมได้ชัยชนะเบ็ดเสร็จต่อจักรวรรดิซัสซานิดใน ค.ศ.651 อาณาจักรอิสลามที่กลายเป็นจักรวรรดิจึงปกครองทั่วดินแดนตะวันออกกลางและอัฟริกาเหนือ ครอบครองดินแดนที่ปัจจุบันคือปากีสถานไปจนกระทั่งถึงโมรอคโคประชากรส่วนใหญ่ในอัฟริกาเหนือคือชนเบอร์เบอร์ (Berbers) ซึ่งมิใช่อาหรับแต่ผสมผสานอัฟริกันกับยุโรปมาตั้งแต่อดีต ชนเบอร์เบอร์ผิวและผมสีจางอันเนื่องมาจากการผสมผสานในยุคการปกครองโดยโรมันและไบแซนไทน์นานกว่า 6 ศตวรรษ บางช่วงยังมีชนแวนดัล (Vandal) เชื้อสายเยอรมันทางตอนเหนือเข้ามาร่วมปกครองอีกต่างหาก ชนเบอร์เบอร์นับถือศาสนาหลากหลายทั้งคริสต์คาธอลิก คริสต์ออร์โธดอก ยิว ไบจนถึงศาสนาพื้นเมือง เมื่อกองทัพอาหรับรุกไล่ไบแซนไทน์ช่วงกลางศตวรรษที่ 7 ชนเบอร์เบอร์จำนวนมากเป็นทหารทั้งในกองทัพไบแซนไทน์และในดินแดนที่เป็นอิสระจากไบแซนไทน์ ชนกลุ่มนี้จึงรบพุ่งกับอาหรับมาตั้งแต่ต้นอิสลามยุคแรกๆอยู่ภายใต้อาณาจักรรอซิดุน (Rashidun) หรือสี่คอลีฟะฮฺผู้ทรงคุณธรรม (ค.ศ.632-661) ต่อมาในยุคราชวงศ์อุมัยยะฮฺ (ค.ศ.661-750, ยุคปกครองสเปน ค.ศ.756-1031) และยุคราชวงศ์อับบาสิยะฮฺ (ค.ศ.751-1258) ทั้งสามยุคมีนโยบายการปกครองที่แตกต่างกัน ยุครอซิดุนเป็นยุคแรกที่อิสลามเข้าปกครองกลุ่มชนที่มิใช่อาหรับจึงเน้นการปกครองแบบอิสระใช้ระบบภาษีเป็นแนวทาง ชนที่มิใช่อาหรับมีอิสระในการปกครองตนเองขอเพียงจ่ายภาษีให้รัฐที่เป็นอาหรับเท่านั้น วิธีการนี้มีทั้งข้อดีและข้อเสีย ข้อดีคืออิสระ ข้อเสียคือการแยกผู้ปกครองกับผู้ถูกปกครองออกจากกันโดยสร้างระบบราชการคั่นกลางไว้ ชนเบอร์เบอร์ที่มีจิตวิญญาณความเป็นนักรบสูงคล้ายชนอาหรับจึงก่อการกบฏหลายครั้งกระทั่งต้องปราบปรามกันรุนแรง เมื่อถึงยุคสมัยของอุมัยยะฮฺ สิ่งที่ราชวงศ์นี้กำหนดเป็นนโยบายการบริหารคือสร้างความเป็นอาหรับทั่วทั้งจักรวรรดิ (Arabization) มีการเผยแพร่ภาษาพูดและเขียน การแต่งกาย วัฒนธรรมประเพณีแบบอาหรับไปทั่วจักรวรรดิ รอยร้าวเล็กๆที่มีอยู่แต่เดิมในยุครอซิดุนจึงแยกขยายมากขึ้น ชนเบอร์เบอร์รับอิสลามอย่างสนิทใจในยุครอซิดุนเนื่องจากอิสลามยึดแบบอย่างของท่านศาสดาเป็นแนวทางยึดคัมภีร์อัลกุรอานเป็นธรรมนูญ ทว่ากลับไม่ยอมรับความเป็นอาหรับในยุคสมัยของอุมัยยะฮฺอย่างสนิทใจนัก กลายเป็นรอยร้าวที่ลากยาวไปจนถึงการปกครองของอาหรับในสเปนที่เกิดขึ้นในภายหลัง นโยบายเปลี่ยนมุสลิมเป็นอาหรับเช่นนี้อาจเป็นผลทำให้ชนยุโรปเกิดอาการต้านอิสลามมากขึ้นในยุคสมัยการปกครองสเปน เป็นบทเรียนที่ดีสำหรับการเมืองการปกครอง #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน, #อาหรับ-เบอร์เบอร์
