แป้งสาลีเป็นผลผลิตจากธัญพืชไม่มีปัญหาในเรื่องฮาลาลสำหรับมุสลิมอยู่แล้ว ทว่าแป้งสาลีที่ใช้ในทางอุตสาหกรรมบางยี่ห้อเติมวัตถุเจือปนอาหาร (Food addditive) ที่มีรหัสทางเคมีว่า INS 920 หรือชื่อเดิมคือ E 920 ซึ่งคือ “แอลซิสเทอีน” (L-cysteine) ลงไปด้วยเพื่อลดเวลาการนวดแป้ง สารเคมีตัวนี้หากเตรียมจากพืชย่อมไม่เป็นปัญหา ทว่าในยุคเทคโนโลยีอุตสาหกรรม สารตัวนี้อาจสกัดมาจากเส้นผมมนุษย์หรือขนสัตว์ เช่น ขนหมู กรณีเช่นนี้ย่อมหะรอมกลายเป็นปัญหาสำหรับผู้บริโภคมุสลิมอย่างแน่นอน
แป้งสาลีรวมทั้งแป้งจากข้าวบาร์เลย์ ข้าวไรย์ ข้าวโอ๊ต มีโปรตีนกลุ่มที่เรียกว่า “กลูเตน” (gluten) ปริมาณสูงจึงช่วยให้นวดเป็นแผ่นได้บาง ทำเส้นได้ยาว โปรตีนกลุ่มนี้มีหลายตัว บางตัว เช่น กลีอะดิน (Gliadin) มีกรดอะมิโนชนิดแอลซิสเทอีนซึ่งมีธาตุกำมะถันเป็นองค์ประกอบปริมาณสูงช่วยเกาะเกี่ยวกับกรดอะมิโนชนิดเดียวกันสร้างสะพานไดซัลไฟด์ขึ้นในโมเลกุล แป้งสาลีจึงเหนียวขึ้น เกาะเกี่ยวกันได้มากขึ้น การเติม INS 920 ลงในแป้งสาลีจึงช่วยให้นวดได้เหนียวเร็วขึ้น กรดอะมิโนตัวนี้พบมากในเส้นผมมนุษย์และในขนสัตว์บางชนิด เช่น ขนหมู โดยอาจมีมากถึง 14% ของกรดอะมิโนทั้งหมด ผู้ผลิตอาหารจากข้าวสาลี เช่น บะหมี่ โรตี พิซซ่า ฯลฯ บางรายจึงนิยมนำ INS 920 ที่สกัดจากเส้นผมมนุษย์หรือขนหมูที่มีราคาถูกมาใช้เป็นส่วนผสม
แป้งสาลีเมื่อเติม INS 920 ช่วยประหยัดเวลาในการผลิตทางอุตสาหกรรม จึงลดต้นทุนการผลิตได้มาก ในประเทศพัฒนาแล้วมีกฎหมายห้ามการใช้สารเคมีจากเส้นผมมนุษย์จึงไม่เป็นปัญหานัก อย่างไรก็ตาม มีแป้งสาลีผสม INS 920 จำนวนหนึ่งมาจากประเทศกำลังพัฒนาที่ลักลอบใช้สารแอลซิสเทอีนที่สกัดมาจากเส้นผมมนุษย์และขนสัตว์เช่นขนหมู ในประเด็นนี้นักวิชาการศาสนาอิสลามฟัตวาตัดสินไว้แล้วว่าชิ้นส่วนมนุษย์แม้มิใช่นญิสหรือสิ่งสกปรกตามศาสนบัญญัติทว่าเป็นสิ่งต้องห้ามหรือหะรอม ห้ามนำมาบริโภค การใช้ INS 920 กลุ่มนี้จึงเป็นสิ่งต้องห้ามในการเตรียมอาหารในอุตสาหกรรมฮาลาล
กระบวนการตรวจรับรองฮาลาลของนักวิชาการศาสนาอิสลามจึงต้องใส่ใจระมัดระวังการใช้ INS 920 โดยตรวจสอบว่าไม่มีการนำสารเคมีที่สกัดจากเส้นผมมนุษย์หรือขนหมูมาใช้ในกระบวนการผลิตทางอุตสาหกรรม หากเป็นขนสัตว์ชนิดอื่น เช่น ขนเป็ด ขนไก่ หรือสกัดมาจากพืชย่อมอนุโลมให้ใช้ได้ในอุตสาหกรรมฮาลาล ในกระบวนการตรวจทางนิติวิทยาศาสตร์ฮาลาลเพื่อแยกแยะว่ามีส่วนผสมของสารเคมีจากเส้นผมมนุษย์หรือขนหมูหรือไม่นั้นทำได้ยาก วิธีป้องกันที่ดีที่สุดคือเลือกใช้แป้งสาลีจากประเทศพัฒนาแล้วหรือจากประเทศที่มีการบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มงวด ซึ่งปลอดภัยกว่า จึงขอเตือนผู้บริโภคมุสลิมให้ระวังเรื่องนี้กันด้วย
#ดรวินัยดะห์ลัน, #drwinaidahlan, #ins920, #แป้งสาลีหะรอม, #เส้นผมมนุษย์, #ขนหมู
