ถกเถียงกันมานานว่าในการดูแลผู้ป่วยเบาหวานโดยเฉพาะอย่างยิ่งเบาหวานประเภทที่สองซึ่งมักมีปัญหาน้ำหนักตัวสูงมาก่อน จะเลือกใช้ “อาหารโลว์แฟต” หรืออาหารไขมันต่ำที่มีพืชผักเป็นหลัก” (Low fat-plant based diet หรือ LFPB) หรือ “อาหารโลว์คาร์บ” แป้งต่ำมีเนื้อสัตว์เป็นหลัก” (Low carb-animal based diet หรือ LCAB) อย่างไหนดีกว่ากัน หากเป็นยุคก่อนข้อแนะนำคือให้เลือกบริโภคอาหารไขมันต่ำเพื่อหาทางลดน้ำหนักตัวลง เพราะอาหารไขมันคือศัตรูตัวฉกาจของคนอ้วน ลดไขมันลงแล้วทดแทนพลังงานที่ขาดไปด้วยอาหารที่เป็นพืชผักรวมทั้งธัญพืช ทำให้สัดส่วนของคาร์โบไฮเดรตที่มาจากธัญพืชเพิ่มขึ้น มาถึงยุคใหม่ ข้อแนะนำเปลี่ยนแปลงไปโดยแนะนำให้ลดคาร์โบไฮเดรตหรืออาหารประเภทแป้งลงเพราะรู้ว่าอาหารประเภทแป้งเป็นตัวกระตุ้นฮอร์โมนอินสุลินและอินสุลินคือปัญหาของน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้น อาหารที่แนะนำจึงเป็นอาหาร “โลว์คาร์บ” พลังงานจากแป้งที่ลดลงทดแทนด้วยเนื้อสัตว์ซึ่งมักมีไขมันและโปรตีนสูง อาหารประเภทนี้นิยมบริโภคกันมากในระยะหลัง อาหารทั้งสองประเภทนี้ต่างมีทั้งข้อดีและข้อเสีย หากอยากรู้ว่าอย่างไหนดีกว่ากันจำเป็นต้องทำการวิจัยทดลองทางคลินิก ศ.นพ.เควิน ดี ฮอลล์ (Kevin D Hall) สถาบันแห่งชาติด้านเบาหวานและโรคระบบย่อยอาหารและไต (National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases) เมืองเบเธสดา รัฐแมรีแลนด์ สหรัฐอเมริกา และทีมงานทำการศึกษาเปรียบเทียบอาหารทั้งสองกลุ่มนี้จากนั้นนำผลงานออกมาตีพิมพ์ในวารสาร Nature Medicine เดือนมกราคม ค.ศ.2021 ที่ผ่านมานี้เอง เราลองไปดูกันอาหารไขมันต่ำหรือ LFPB มีพลังงานจากไขมัน 10.3% ขณะที่พลังงานจากคาร์โบไฮเดรต 75.2% ส่วนอาหารคารฺโบไฮเดรตต่ำเนื้อสัตว์เป็นหลักหรือ LCAB ได้รับพลังงานจากคาร์โบไฮเดรตเพียง 10% ในขณะที่พลังงานที่มาจากไขมันมีมากถึง 75.8% อาหารทั้งสองกลุ่มมีพลังงานจากโปรตีนเท่ากันคือ 14% อาสาสมัครที่เข้าร่วมการทดลองมีจำนวน 20 คนเป็นชาย 11 คน หญิง 9 คน ไม่มีปัญหาเบาหวาน ให้ทั้งสองกลุ่มเลือกกินอาหารชนิดใดชนิดหนึ่งนาน 2 สัปดาห์จากนั้นจึงสลับไปกินอาหารอีกชนิดหนึ่งนาน 2 สัปดาห์ ผลการศึกษาพบว่าในช่วงกินอาหารไขมันต่ำหรือ LFPB คนกลุ่มนี้กินอาหารได้รับพลังงานต่ำกว่ากลุ่ม LCAB 550-700 กิโลแคลอรีต่อวัน โดยไม่ได้รู้สึกหิวมากขึ้น แต่แม้จะได้พลังงานน้อยกว่าทว่ามีระดับอินสุลินและน้ำตาลในเลือดสูงกว่าทั้งสองกลุ่มมีน้ำหนักตัวลดลง แต่กลุ่ม LCAB หรือโลว์คาร์บมีการสะสมไขมันในร่างกายมากกว่า ทีมวิจัยไม่ได้ให้ข้อสรุปว่าอาหารกลุ่มไหนดีกว่ากลุ่มไหน แต่ดูจากผลการทดลอง ในกรณีผู้ป่วยเบาหวานที่ต้องการลดน้ำตาลและอินสุลินในเลือดลง การเลือกอาหารคาร์โบไฮเดรตต่ำ LCAB ให้ผลดีกว่า ทว่าต้องระวังเรื่องการสะสมไขมันในร่างกายไว้หน่อย อาจใช้วิธีเพิ่มโปรตีนขึ้นจาก 14% เป็น 20% ซึ่งอาจช่วยให้การสะสมไขมันในร่างกายไม่สูงเกินไป น่าเสียดายที่งานทดลองนี้ไม่มีการศึกษาผลของอาหารโปรตีนสูงพร้อมกันไปด้วย
