อาหารมังสะวิรัติและอาหารเจ ฮาลาลไหม?

มีคำถามมาพอสมควรว่าอาหารมังสะวิรัติและอาหารเจถือว่าฮาลาลไหมในเมื่อใช้วัตถุดิบที่เป็นพืชผักทั้งหมด ก่อนอื่นควรรู้จักอาหารมังสะวิรัติกันไว้บ้าง อาหารกลุ่มนี้มีทั้งแบบฝรั่ง และแบบไทย แบบฝรั่งมีทั้งแบบเคร่งและไม่เคร่ง แบบเคร่งหมายถึงไม่บริโภคผลิตภัณฑ์จากสัตว์เลย กลุ่มนี้เรียกว่าวีแกน (Vegan) อาหารไม่มีเนื้อสัตว์หรือผลิตภัณฑ์จากสัตว์ปนเปื้อน ส่วนแบบไม่เคร่งเรียกว่าเวเจทาเรียน (vegetarian) หรือเวกกี้ เรียกว่าเวจจี้ก็ได้ (veggies) กลุ่มนี้บริโภคนมและไข่ได้โดยบางกลุ่มดื่มนมและไม่บริโภคไข่ บางกลุ่มบริโภคไข่ไม่ดื่มนม ส่วนมังสะวิรัติแบบไทยมักเป็นกลุ่มที่เรียกว่าวีแกนของฝรั่ง

อาหารมังสะวิรัติจะเคร่งหรือไม่เคร่งแม้พยายามหลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์จากสัตว์ ทว่าความซับซ้อนของกระบวนการผลิตอาหารยุคปัจจุบันทำให้หลีกเลี่ยงได้ยาก ที่ต้องระวันกันมากคือเจละติน (gelatin) และคอลลาเจน (collagen) สองกลุ่มนี้ส่วนใหญ่ผลิตจากสัตว์ จึงแนะนำให้เลี่ยง กรณีน้ำตาลทราย วีแกนยังแนะนำให้เลี่ยงน้ำตาลทรายขาวเนื่องจากมีการใช้คาร์บอนจากกระดูกสัตว์ในการฟอกสี โดยแนะนำให้ใช้น้ำตาลทรายแดงซึ่งไม่มีการฟอกสี ถือว่าปลอดภัยกว่า

ส่วนสีผสมอาหาร กลุ่มที่เคร่งแนะนำให้เลี่ยงสีแดง สีชมพู ซึ่งอาจใช้สีจากแมลง เช่น คาร์มีน (carmine) สีแดงจากแมลงโคชิเนียล โดยแนะนำให้ใช้สีสังเคราะห์ อาหารอีกกลุ่มหนึ่งที่ทางกลุ่มเคร่งแนะนำให้เลี่ยงหรือให้ตรวจสอบคือเนยแข็งหรือชีส (cheese) ที่มักใช้เรนเน็ต (rennet) หรือเรนนิน (rennin) ซึ่งเป็นเอนไซม์จากกระเพาะสัตว์โดยเฉพาะอย่างยิ่งลูกวัวอ่อน สุดท้ายคือเบียร์และไวน์หลายชนิดซึ่งใช้สารไอซินกลาส (isinglass) สกัดได้จากเครื่องในปลาบางชนิดในกระบวนการผลิต นอกจากนี้หลายยี่ห้อยังใช้อัลบุมินจากไข่ขาว เคซีนจากนม ไคตินจากเปลือกกุ้งเปลือกปู หลายยี่ห้อยังใช้เจละติน เพื่อช่วยให้เบียร์และไวน์ใสขึ้น โดยทั้งกลุ่มเคร่งและไม่เคร่งไม่ห้ามใช้แบคทีเรียรวมทั้งยีสต์ซึ่งเป็นสิ่งมีชีวิตชั้นต่ำโดยถือว่าไม่ใช่สัตว์ จึงควรระวังในเรื่องเหล่านี้

ในกรณีฮาลาล ข้อห้ามคือองค์ประกอบจากสัตว์ต้องห้าม รวมถึงสัตว์ฮาลาลที่ไม่เชือดอย่างถูกต้อง เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด ดังนั้นเบียร์และไวน์มังสะวิรัติ นำมาใช้ในการผลิตอาหารฮาลาลไม่ได้ ดังนั้น อาหารมังสะวิรัติที่อาจปรุงด้วยไวน์หรือเบียร์ที่แม้ไม่มีผลิตภัณฑ์จากสัตว์ย่อมถือว่าไม่ฮาลาลด้วยประการทั้งปวง ที่เคยเข้าใจกันว่าอาหารมังสะวิรัติไม่มีองค์ประกอบของเนื้อสัตว์ถือว่าฮาลาลทั้งหมดจึงไม่จริง ร้านมังสะวิรัติปรุงแบบฝรั่งระดับหรูอาจมีไวน์หรือเบียร์ปนมาก็ได้

อีกเรื่องหนึ่งสำหรับฮาลาลคือกรณีอาหารมังสะวิรัติแบบเจ ช่วงขึ้น 1 ค่ำถึง 9 ค่ำเดือน 9 อาหารเจที่วางจำหน่ายทั่วไปไม่เกี่ยวกับศาสนา หากมั่นใจว่าทางร้านใช้ภาชนะใหม่ ล้างถูกต้องก็ไม่เป็นปัญหาปนเปื้อนสิ่งหะรอมหรือสิ่งต้องห้าม ที่ต้องระวังคืออาหารเจทางศาสนาซึ่งผ่านการเซ่นไหว้จากศาลเจ้าหรือพิธีกรรมทางศาสนา อาหารเจประเภทนี้เป็นเรื่องชีริกหรือยึดถือสิ่งอื่นเทียบเคียงพระเจ้า มุสลิมไม่ควรบริโภค

#ดรวินัยดะห์ลัน, #drwinaidahlan, #มังสะวิรัติฮาลาล

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *