อาหรับ-เบอร์เบอร์ มุสลิมผู้สร้างอารยธรรมอิสลามในสเปน ตอนที่ 80

กรานาดา (Granada) เรียกในภาษาอาหรับว่า “ฆูรนาเฎาะฮฺ” (غرﻧﺎﻃﺔ Ghurnadhah) สุลตานองค์แรกคือ มุฮัมมัดที่ 1 (อิบนฺ อัลอะฮฺมัร) ต้นราชวงศ์นาสริด หรือนาฎรฺ (نصر Nasr) ราชวงศ์ที่เริ่มต้นตั้งแต่ ค.ศ.1232 นี้ปกครองกรานาดาจาก ค.ศ.1237-1492 มีสุลตาน 23 พระองค์ แบ่งเป็นสองสายจากต้นตระกูลเดียวกัน สายแรกจากมุฮัมมัดที่ 1 รวม 4 พระองค์ สายที่สองเริ่มจากสุลตานอิสมาอิลที่ 1 ซึ่งมารดามีศักดิ์เป็นหลานสายตรงของมุฮัมมัดที่ 1 ข้างบิดาคือหลานสายตรงของน้องชายมุฮัมมัดที่ 1 สายที่สองนี้มีทั้งสิ้น 19 พระองค์ โดยองค์สุดท้ายคือ มุฮัมมัดที่ 12 หรือ “โบอับดิล” (Boabdil) ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดี ราชวงศ์นาสริดยาวนาน 260 ปี ยืนยาวเป็นอันดับสองของอาณาจักรอันดาลุส ส่วนอันดับที่ 1 คืออุมัยยะฮฺ (ค.ศ.756-1031) ยาวนาน 275 ปีความที่อัลอันดาลุสหรืออันดาลุสเป็นอาณาจักรที่สิ้นสลายลงจนไม่หลงเหลือในปัจจุบัน ทั้งยังขาดประเทศสมัยใหม่คอยปกป้องชื่อเสียงเกียรติคุณให้ การศึกษาประวัติศาสตร์ของอันดาลุสจึงจำเป็นต้องคัดกรองข้อมูลด้วยความระมัดระวัง เนื่องจากมีอคติปนเปื้อนอยู่มาก ดังเช่น ในส่วนของกรานาดา บางรายงานกล่าวว่ากรานาดาเป็นเพียงรัฐบรรณาการของอาณาจักรคาสติล บางรายงานถึงขนาดว่าอาณาจักรคาสติลมีส่วนในการสร้างพระราชวังอัลฮัมบรา (Alhambra) ของกรานาดาที่งดงามอย่างยิ่ง ประวัติศาสตร์บิดเบี้ยวที่ขาดการตรวจสอบลักษณะนี้มีอยู่มาก จะศึกษาเรื่องราวของอันดาลุสจึงจำเป็นต้องวิเคราะห์ลงลึกถึงรายละเอียดหลังสิ้นสุดรัชสมัยของมุฮัมมัดที่ 1 ใน ค.ศ.1275 ศึกระหว่างกรานาดากับอาณาจักรคริสเตียนเริ่มรุนแรงขึ้น รัชสมัยมุฮัมมัดที่ 2 กรานาดาร่วมกับทัพของราชวงศ์มารีนิดจากอัฟริกาเหนือทำศึกแห่งเอซิจา (Battle of Ecija) ขับไล่ทัพรีคองกิสตาออกจากพื้นที่ยึดครองได้สำเร็จ จากนั้นยังได้ชัยชนะยิ่งใหญ่อีกครั้งที่เมืองโมคลินใน ค.ศ.1280 ทว่าหลังจากนั้นทัพพันธมิตรคาสติล-ปอร์ตุเกสระดมพลใหญ่ทำการรุกทั่วพื้นที่ภาคใต้ในดินแดนอาณาจักรกรานาดา ยึดได้หลายพื้นที่ กระทั่งถึง ค.ศ.1292 เมื่อทัพคาสติลยึดเมืองทาริฟาได้ ทัพมารีนิดพันธมิตรของกรานาดาจำต้องถอนทัพออกจากไอบีเรียและไม่หวนคืนกลับมาอีกเลย ศึกเหล่านี้ล้วนแสดงให้เห็นข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ว่ากรานาดามิใช่รัฐบรรณาการของคาสติลด้งที่มีบันทึกออกมาศตวรรษที่ 14 ช่วง ค.ศ.1312-1350 กรานาดาทำศึกกับคาสติลหลายครั้ง บางศึกสร้างความเสียหายให้กับทัพคาสติลขนาดหนัก บางศึกกรานาดาสูญเสียอย่างมาก สงครามลากยาวผ่านศตวรรษที่ 144 จนถึงศตวรรษที่ 15 ทัพปอร์ตุเกสและอะรากอนเข้าร่วมกับคาสติล กรานาดาประสบปัญหาอย่างมากจากการขาดกำลังสนับสนุนจากภายนอก ในขณะที่ทัพคาสติลเข้มแข็งมากขึ้น การศึกตั้งแต่เริ่มศตวรรษที่ 15 นี้เองที่ทัพรีคองกิสตาอันประกอบไปด้วยคาสติล, อะรากอน, ปอร์ตุเกส, เริ่มเห็นสัญญาณแห่งชัยชนะ เมื่อยึดจูตาบริเวณปลายอัฟริกาเหนือได้ใน ค.ศ.1415 จากนั้นยังต้องรอความสำเร็จถึง ค.ศ.1462 จึงยึดยิบรอลตาร์ได้ การทำศึกกับกรานาดาที่รีคองกิสตาเข้าใจว่ามุสลิมอ่อนเปลี้ยอย่างเต็มที่แล้วกลับไม่ใช่งานง่ายเลย #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน, #มุสลิมสเปน

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *