อาหรับ-เบอร์เบอร์ มุสลิมผู้สร้างอารยธรรมอิสลามในสเปน ตอนที่ 53

คาบสมุทรไอบีเรียศตวรรษที่ 11 ย้อนเวลากลับไปช่วง ค.ศ.1010 อำนาจของคอลีฟะฮฺราชวงศ์อุมัยยะฮฺแห่งคอร์โดบาแทบไม่มีเหลืออยู่ในมือโดยถูกแบ่งให้กับบรรดาขุนศึกเบอร์เบอร์ที่ครอบครองแต่ละเมืองเวลานั้นจัดตั้งเป็นรัฐเอมิเรตอิสระจำนวน 7 แห่ง รัฐเหล่านี้เรียกกันในภาษาอาหรับว่า “ฏออิฟะฮฺ” (طائفة Taifa) หรือ “ไทฟา” ตามที่เรียกกันในภาษาอังกฤษและสเปน ผู้ปกครองแต่ละไทฟาเรียกตนเองว่าอามิร (Emir) ที่บางครั้งหลายไทฟาถึงขนาดนับตนเองเป็นกษัตริย์ มีเพียงไทฟาเซวิญญาเท่านั้นที่ปกครองโดยคณะปกครอง พี่น้องในราชวงศ์อุมัยยะฮฺมีอำนาจน้อยอยู่แล้วยังเสียเวลาแย่งชิงอำนาจกันอีก แต่ละฝ่ายหากไม่พึ่งพาทหารรับจ้างมุสลิมก็ใช้บริการทหารรับจ้างคริสเตียนหรือร้องขอการสนับสนุนจากรัฐคริสเตียนทางเหนือ ใน ค.ศ.1012 อดีตคอลีฟะฮฺฮิชัมที่ 2 แม้ถูกถอดออกจากตำแหน่งแล้วยังถูกสังหาร ช่วงเวลานี้เองที่นครหลวงอย่างคอร์โดบาเป็นคล้ายไทฟาหนึ่งเท่านั้น บางไทฟาถึงขนาดประกาศตนเองเป็นคอลีฟะฮฺแข่งกับราชวงศ์อุมัยยะฮฺเสียด้วยซ้ำ บ้านเมืองใกล้ล่มสลายเต็มที ต่างฝ่ายต่างมีกองทัพของตนเอง สถานการณ์สับสนไปหมดค.ศ.1031 ถึงเวลาสิ้นสุดอำนาจของคอลีฟะฮฺที่คอร์โดบา ราชวงศ์อุมัยยะฮฺล่มสลายถึงขนาดคอลีฟะฮฺฮิชัมที่ 3 ต้องหนีออกจากเมืองและหายไปนับจากนั้น อาณาจักรแตกสลายออกเป็น 21 ไทฟา ต่างฝ่ายต่างยกกำลังห้ำหั่นเพื่อยึดครองไทฟาข้างเคียง ความโกลาหลนี้ไม่จำกัดเขตเพียงคาบสมุทรไอบีเรียเท่านั้น ยังลามลงไปถึงอัฟริกาเหนือในพื้นที่ที่อันดาลุสเดิมครอบครองอยู่ ในความสับสนนี้เอง มองไปที่โมรอคโค กลุ่มอัลโมราวิดรวบรวมอำนาจกระทั่งถึง ค.ศ.1056 จึงจัดตั้งอาณาจักรขึ้นสำเร็จในโมรอคโค กลุ่มนี้เองที่ภายหลังแปลงเป็นราชวงศ์อัลโมราวิดเข้าไปแก้ไขสถานการณ์ในไอบีเรียกระทั่งสามารถรวบรวมอาณาจักรอันดาลุสขึ้นได้อีกครั้งจาก ค.ศ.1031 ถึง ค.ศ.1080 ยาวนานครึ่งศตวรรษที่ไทฟาแย่งชิงอำนาจกัน ในขณะที่อาณาจักรคริสเตียนทางด้านเหนือของไอบีเรียไม่ว่าจะเป็นเลออน (Leon) คาสติล (Castile) นาวาร์เร (Navarre) อารากอน (Aragon) ต่างใช้เป็นโอกาสเข้ายึดครองไทฟาที่อ่อนแอ ขยายพื้นที่ของอาณาจักรคริสเตียนลงมาทางใต้มากขึ้น อาณาจักรมุสลิมที่แบ่งแยกกันในไอบีเรียลดพื้นที่ลงตามลำดับ อาณาจักรเลออนและคาสติลของคริสเตียนทำข้อตกลงรวมอาณาจักรกันสร้างพลังรุกไล่ไทฟาลงมาทางใต้ ความกดดันนี้เองที่เป็นผลให้ไทฟาที่อ่อนล้าลงมากรวมกลุ่มกันบากหน้าเข้าไปร้องขอการสนับสนุนจากอาณาจักรอัลโมราวิดในโมรอคโคใน ค.ศ.1086 ช่วงเวลาเดียวกันนี้เองที่ความขัดแย้งระหว่างคริสเตียนและมุสลิมประทุขึ้นในอานาโตเลียและตะวันออกกลาง บรรยากาศเข้าใกล้สงครามครูเสดครั้งที่ 1 เต็มที อาณาจักรในยุโรปถูกปลุกให้เกิดอารมณ์ต่อต้านอาณาจักรมุสลิม บางอาณาจักรคริสเตียนในยุโรปดังเช่น กองทัพเบอร์กันดีจากฝรั่งเศสส่งกองทัพเข้าสู่ไอบีเรีย ดังนั้น ก่อนสงครามครูเสดในตะวันออกกลางที่รู้จักกันดีจะเริ่มขึ้น สงครามครูเสดในไอบีเรียได้แซงหน้าไปก่อนแล้ว #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน, #มุสลิมสเปน

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *