ปลายทวีปอัฟริกาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือมีช่องแคบไม่กว้างนักคั่นทวีปยุโรปไว้ ช่องแคบที่มีชื่อเรียกในภายหลังว่า “ยิบรอลตาร์” (Gibraltar) นี้เป็นพื้นที่เชื่อมต่ออารยธรรมระหว่างสองทวีปมานานนับแต่ก่อนประวัติศาสตร์หลายหมื่นปี เชื่อกันด้วยว่าเมื่อมนุษย์กลุ่มแรกๆอพยพออกจากอัฟริกานอกจากจะผ่านไปทางทะเลทรายไซนายและจงอยอัฟริกาใกล้กับเยเมนแล้ว ช่องแคบยิบรอลตาร์นี้เองที่เป็นอีกหนึ่งเส้นทางที่มนุษย์โบราณใช้เดินทางจากอัฟริกาออกสู่โลกภายนอกการเชื่อมต่อระหว่างกลุ่มชนสองทวีปบริเวณนี้คือหนึ่งในคำตอบว่าเหตุใดชนพื้นเมืองทางตะวันตกของอัฟริกาจึงมีหน้าตาผิวพรรณแตกต่างจากชนอัฟริกาโดยทั่วไป ชนเบอร์เบอร์ (Berbers) หรือที่เรียกกันในพื้นที่ว่า “อะมาซิกฮฺ” (Amazigh) อาศัยทั่วไปในอัฟริกาตะวันตกเฉียงเหนือ หนาแน่นในประเทศโมรอคโค อัลจีเรีย ตูนีเซีย รวมทั้งกระจายไปทางอัฟริกาตะวันออกอย่างลิเบีย อียิปต์ และส่วนของอัฟริกาตะวันตกอย่างมอริทาเนีย ชนเหล่านี้ผิวสีจาง บางส่วนผิวขาว ผมออกสีน้ำตาลจาง เป็นเพราะผสมผสานกับชนยุโรปใต้รวมทั้งเยอรมันจากยุโรปเหนือและชนแถบเมดิเตอร์เรเนียนมาตั้งแต่อดีตนี่เองจึงทำให้ชนเบอร์เบอร์มองดูคล้ายชนยุโรปใต้ ภายหลังยังผสมเข้ากับชนอาหรับอีก ชนเหล่านี้จึงมีผิวพรรณออกไปทางขาวและขาวอมน้ำตาลเมื่ออียิปต์ทางอัฟริกาตะวันออกและโรมันทางยุโรปใต้สร้างอารยธรรมรุ่งเรืองขึ้นมา ความเจริญเหล่านี้แผ่ขยายไปทางอัฟริกาตะวันตกเฉียงเหนือโดยผ่านมาทางสเปนและอียิปต์ อารยธรรมทางอัฟริกาเหนือจึงรับอิทธิพลจากอียิปต์และโรมันมามาก ถึงขนาดในยุคพันปีก่อนคริสตกาล ชนเหล่านี้กับชนฟินิเซียนจากตะวันออกกลางร่วมกันสร้างจักรวรรดิยิ่งใหญ่อย่าง “คาร์เธจ” (Carthage) บริเวณอัฟริกาเหนือแถบตูนีเซีย กลายเป็นจักรวรรดิที่ก้าวขึ้นมาท้าทายจักรวรรดิโรมันกระทั่งถูกทำลายลงช่วงศตวรรษแรกก่อนคริสตกาลนั่นเป็นเรื่องราวของชนพื้นเมืองในอัฟริกาตะวันตกเฉียงเหนือที่ในหลายพื้นที่มีอารยธรรมสูงมานานเคียงคู่ไปกับอารยธรรมโรมัน หลังจากนั้นยังได้รับอิทธิพลจากชนเผ่าเยอรมันที่เข้ามาในพื้นที่รวมถึงอารยธรรมจากจักรวรรดิโรมันไบแซนไทน์ช่วงห้าศตวรรษแรกของคริสตกาล กระทั่งกลางศตวรรษที่ 7 เมื่อราชวงศ์อุมัยยะฮฺเข้าปกครองอาณาจักรอิสลาม หลังการย้ายเมืองหลวงจากกูฟา (Kufa) สู่ดามัสกัส (Damuscus) ใน ค.ศ.661 อิสลามจึงเริ่มเผยแผ่เข้าสู่อัฟริกาเหนืออย่างรวดเร็ว ผลประโยชน์ทางการค้า ตลอดจนการเปิดใจยอมรับของชนเบอร์เบอร์ทำให้อิสลามแพร่ไปได้ไกลถึงอัฟริกาตะวันตก กระทั่งลงมาทางใต้สู่อัฟริกากลาง เป็นเพราะคุ้นเคยกับการรับอารยธรรมจากชนหลายกลุ่มมานานนับแต่อดีต เมื่อผ่านมาถึงยุคการรับอารยธรรมอิสลามจากอาหรับที่ผ่านเข้ามาในรูปทางการค้า การเผยแผ่ศาสนา ทางวิชาการและด้วยวิธีอื่นๆ จึงเป็นคำตอบว่าเหตุใดชนเบอร์เบอร์จึงผสมผสานกระทั่งสร้างอารยธรรมที่มีอัตลักษณ์เป็นของตนเองได้อย่างรวดเร็ว #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน, #มุสลิมปกครองสเปน
