อาหรับ-เบอร์เบอร์ มุสลิมผู้สร้างอารยธรรมอิสลามในสเปน ตอนที่ 36

ต้องยอมรับกันว่าบุคคลที่มีส่วนอย่างสำคัญทำให้มุสลิมจากอัฟริกาเหนือคือเบอร์เบอร์และตะวันออกกลางคืออาหรับดำรงอาณาจักรอันดาลุสในไอบีเรียไว้ได้นานเกือบแปดศตวรรษคือ “อับดุลเราะฮฺมาน” เจ้าชายปลายแถวจากราชวงศ์อุมัยยะฮฺที่สามารถสถาปนาราชวงศ์อุมัยยะฮฺขึ้นในไอบีเรียได้สำเร็จใน ค.ศ.756 หลังจากเป็นผู้ลี้ภัยจากการตามล่าของทหารอับบาสิยะฮฺอยู่นาน 6 ปี ตั้งเมืองคอร์โดบาหรือฆุรตูบาฮฺเป็นเมืองหลวง ความสำเร็จในการวางหลักปักฐานให้กับการปกครองของมุสลิมในสเปนของอับดุลเราะฮฺมานกลายเป็นบทเรียนสำคัญให้นักประวัติศาสตร์รุ่นหลังได้ศึกษาเมื่ออับดุลเราะฮฺมานมาถึงอันดาลุสตอนปลาย ค.ศ.755 ปัญหาหนึ่งที่ทัพมุสลิมอาหรับซึ่งแบ่งเป็นสองส่วนคือทัพเยเมนหรือยะมันจากตอนใต้ของอาระเบียกับทัพซีเรียจากตอนเหนือของอาระเบียแก้กันไม่ตกคือความแตกแยกของมุสลิมด้วยกันในไอบีเรียไม่ว่าจะเป็นระหว่างอาหรับด้วยกันหรือระหว่างอาหรับกับเบอร์เบอร์ นั่นเป็นเหตุผลที่ทำให้ทัพอาหรับทั้งสองฝ่ายยอมรับให้อับดุลเราะฮฺมานเข้ามาลี้ภัยในอันดาลุสโดยคาดหวังว่าความเป็นเจ้าชายจากราชวงศ์อุมัยยะฮฺทั้งมีมารดาเป็นชาวเบอร์เบอร์จะช่วยสมานความสามัคคีของมุสลิมทุกฝ่ายในอันดาลุสไว้ได้ โดยแต่ละฝ่ายซึ่งยังคงความขัดแย้งกันเองคาดหวังไว้ว่าจะดึงอับดุลเราะฮฺมานให้สนับสนุนฝ่ายตนเอง อย่างไรก็ตาม เมื่อได้เห็นแรงสนับสนุนท่วมท้นจากชาวบ้านที่มีต่ออับดุลเราะฮฺมานแล้ว ความระแวงกลับเกิดขึ้น ซึ่งอับดุลเราะฮฺมานได้กลิ่นอันตรายที่อาจมาถึงตนภายหลังจากนั้นอับดุลเราะฮฺมานมาถึงอันดาลุสได้ไม่นาน เกิดความไม่สงบทางเหนือที่ส่งผลให้สองทัพอาหรับต้องยกกำลังขึ้นไปปราบปราม อับดุลเราะฮฺมานใช้โอกาสผูกใจทหารและชาวบ้านกระทั่งสร้างกองทัพเข้ายึดเมืองเซวิลญ่าได้สำเร็จ เมื่อสองทัพอาหรับยกกำลังกลับลงมาจากทางเหนือทุกอย่างสายไปแล้ว ปลาย ค.ศ.756 อับดุลเราะฮฺมานก้าวขึ้นเป็นผู้ปกครอง นำประสบการณ์ของตนเองที่ได้เรียนรู้เมื่อครั้งอยู่ในพระราชวังของอุมัยยะฮฺจัดวางระบบการปกครองขึ้นอย่างเป็นกิจลักษณะ ทรงรู้ว่าหากประสงค์จะรักษาบ้านเมืองไว้ ต้องมีกองทัพที่แข็งแกร่ง การเมืองที่มั่นคง ทำได้อย่างนั้นต้องเริ่มที่การพัฒนาเศรษฐกิจให้เป็นเนื้อเป็นหนังให้ได้เสียก่อนระหว่างหาทางจัดการกับกบฏทางภาคเหนือที่ยังไม่จบไม่สิ้น อับดุลเราะฮฺมานใช้เวลาพัฒนาคอร์โดบาเมืองหลวงให้เป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจไปพร้อมๆกัน จัดวางระบบการบริหารจัดการราชสำนัก จัดตั้งกองทัพที่จงรักภักดี พัฒนาระบบสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐาน สร้างถนนหนทางที่ทันสมัย จัดทำระบบระบายน้ำ การจัดการขยะ สร้างมัสยิดใหญ่เพื่อส่งเสริมให้คอร์โดบากลายเป็นเมืองชั้นนำของยุโรป ชักนำผู้คนอพยพเข้ามาทำธุรกิจ ใช้ระบบภาษีบรรณาการ (tribute tax) ที่เรียกว่า “จิซยะฮฺ” (الجزية Jizya) จัดเก็บกับชาวคริสต์และยิวที่เข้ามาทำการค้า นำรายได้จัดจ้างทหารอาสาชาวเบอร์เบอร์จากอัฟริกาเหนือเข้ามาปกป้องอาณาจักร บริหารจัดการเช่นนี้ส่งผลให้คอร์โดบาก้าวขึ้นเป็นเมืองที่มีเศรษฐกิจอันดับหนึ่งของยุโรปในเวลานั้นได้สำเร็จ #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน, #มุสลิมสเปน

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *