อาหรับ-เบอร์เบอร์ มุสลิมผู้สร้างอารยธรรมอิสลามในสเปน ตอนที่ 23

นักประวัติศาสตร์ตะวันตกเรียกเหตุการณ์ที่ตอริฆ อิบนฺ ซิยาด นำทัพมุสลิมข้ามช่องแคบยิบรอลตาร์เข้ายึดคาบสมุทรไอบีเรียว่า “เหตุการณ์ ค.ศ.711” (Event of 711 AD) อันเป็นเหตุการณ์ที่มีความสำคัญต่อประวัติศาสตร์ยุโรปโดยเฉพาะอย่างยิ่งสเปนและปอร์ตุเกสมาก เรื่องราวที่เคาท์จูเลียน (Count Julian) เจ้าเมืองจูตา (Ceuta) เชิญชวนกองทัพมุสลิมให้เข้ารุกรานอาณาจักรวิสิกอธค่อนข้างคลุมเครือในประวัติศาสตร์ บ้างว่าเคาท์จูเลียนร้องขอต่อมูซา อิบนฺ นูเซร ผู้ปกครองมณฑลอิฟริฆิยะฮฺ (Ifriqiya) ของจักรวรรดิอุมัยยะฮฺแห่งดามัสกัสซึ่งเป็นเจ้านายของตอริฆโดยมูซามอบหมายให้ตอริฆเป็นผู้นำทัพไป บ้างว่าตอริฆนำกองกำลังข้ามช่องแคบไปโดยพลการ บ้างว่าเรื่องราวของเคาท์จูเลียนไม่มีอยู่จริง เรื่องราวที่เกิดขึ้นเป็นอย่างไรไม่มีใครรู้ รู้กันแต่ว่าเหตุการณ์ ค.ศ.711 นั้นเกิดขึ้นจริงชนิดที่ไม่มีใครปฏิเสธได้ทัพที่ตอริฆนำข้ามช่องแคบไปนั้นมีจำนวน 7,000 นาย ส่วนใหญ่เป็นชนเบอร์เบอร์ซึ่งเวลานั้นเป็นมุสลิมใหม่มาจากหลายพื้นที่แถบดินแดนมัฆริบหรืออัฟริกาตะวันตกเฉียงเหนือ จำนวนน้อยเป็นชนอาหรับจากตะวันออกกลาง นักประวัติศาสตร์ตะวันตกบางคนเรียกเหตุการณ์ครั้งนั้นว่า “การรุกรานของมัวร์” (Moorish invasion) โดยเข้าใจว่าตอริฆมาจากมอริทาเนียซึ่งชาวยุโรปเรียกว่าชาวมัวร์เป็นชนผิวคล้ำ ส่วนชนเบอร์เบอร์มีผิวสีจางกว่า นักประวัติศาสตร์บางส่วนเรียกว่า “การรุกรานของอุมัยยะฮฺ” (Umayyad invasion) โดยเข้าใจว่าการบุกรุกครั้งนั้นเป็นคำสั่งจากผู้ปกครองภายใต้ราชวงศ์อุมัยยะฮฺ นักประวัติศาสตร์มุสลิมและตะวันตกแม้มองเหตุการณ์ครั้งนั้นแตกต่างกันแต่สิ่งหนึ่งที่เห็นตรงกันคือการปกครองของกษัตริย์โรเดอริกแห่งวิสิกอธเวลานั้นมีความเป็นทรราชสูง กองทัพมุสลิมจึงเป็นเสมือนผู้ปลดปล่อยไอบีเรียจากอำนาจของวิสิกอธกล่าวกันว่าหากไม่มีเหตุการณ์ ค.ศ.711 เกิดขึ้น ยุโรปอาจจมอยู่ในยุคมืดซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของยุคกลางยาวนานกว่าที่เป็นอยู่ การฟื้นตัวทางศิลปะวิทยาการที่เรียกกันว่ายุคเรเนสซองค์คงไม่เกิดขึ้น เหตุที่เชื่อเช่นนั้นเนื่องจากชาวยุโรปรับอารยธรรมความรู้เข้าสู่ยุโรปผ่านสองแหล่งใหญ่ทางอารยธรรมคือด้านตะวันออกผ่านทางมุสลิมอาหรับและมุสลิมเปอร์เซีย และทางตะวันตกผ่านมุสลิมเบอร์เบอร์ มัวร์และอาหรับในสเปน แหล่งอารยธรรมอิสลามจากสเปนหรือฮิสปาเนีย (Hispania) ที่ชนโรมันและมุสลิมเรียกกันนี่เองมีส่วนอย่างสำคัญที่นำความรุ่งเรืองมากมายถ่ายทอดไปให้ชนยุโรปได้เรียนรู้ ความก้าวหน้าด้านวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี ไม่ว่าจะเป็นคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ สถาปัตยกรรมศาสตร์ ดาราศาสตร์ ฟิสิกส์ ล้วนเป็นคุณูปการทางปัญญาที่มุสลิมอาหรับและเปอร์เซียจากตะวันออกและเบอร์เบอร์รวมถึงอาหรับจากตะวันตกส่งมอบให้แก่ยุโรป โดยเฉพาะอย่างยิ่งตลอดระยะเวลาเกือบแปดศตวรรษที่มุสลิมปกครองไอบีเรียได้สร้างศิลปะวิทยาการทางปัญญาตลอดจนนวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์ให้เกิดขึ้นมากมายเหลือคณานับที่แม้นักประวัติศาสตร์ยุโรปเองยังยอมรับ #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน, #มุสลิมสเปน

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *