จบตอนที่แล้วด้วยคำถามที่ว่ามุสลิมปกครองสเปนอยู่เกือบ 8 ศตวรรษเหตุใดจึงไม่สามารถเปลี่ยนชนยุโรปในพื้นที่ให้เป็นมุสลิมซึ่งแตกต่างจากพื้นที่อื่น เช่น เอเชียกลาง เอเชียใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อัฟริกากลาง อัฟริกาเหนือหรือแม้กระทั่งบอลข่าน โดยมุสลิมสเปนเริ่มต้นด้วยการรุกไล่ชนในพื้นที่ให้ถอยร่นขึ้นทางเหนือ สุดท้ายชนเหล่านั้นค่อยๆรุกคืบกระทั่งขับไล่ชนเบอร์เบอร์และอาหรับกลับลงทะเลไปจนหมด ในขณะที่การเผยแผ่อิสลามในพื้นที่อื่น ไม่เกิดการแบ่งแยกเป็นน้ำกับน้ำมันในลักษณะนั้น อิสลามเผยแผ่เข้าไปในชุมชนพื้นเมืองกระทั่งเกิดการผสมกลมกลืนทำให้ชนพื้นเมืองเปลี่ยนมานับถืออิสลาม และชนเหล่านั้นเองที่ทำหน้าที่ปกปักรักษาอิสลามไว้อย่างมั่นคงในพื้นที่ มีเพียงพื้นที่เดียวคือบอลข่านที่ในระยะหลังเกิดปัญหาจากสงครามกลางเมืองนำไปสู่ความขัดแย้งทางศาสนาอีกทั้งนโยบายการปกครองของคอมมิวนิสต์ในยุคหนึ่งเท่านั้นคำตอบสำหรับคำถามข้างต้นเห็นทีต้องนำประวัติศาสตร์มาเป็นปัจจัยต่อคำตอบ ประการแรกคือความไม่เป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันระหว่างมุสลิมสองกลุ่มคืออาหรับกับเบอร์เบอร์ ทั้งสองแสดงความขัดแย้งกันตั้งแต่ศตวรรษที่ 8 เมื่อเริ่มเข้าครอบครองแผ่นดินไอบีเรียไปจนกระทั่งถึงวันที่ต้องถอยออกจากดินแดนนั้น ความขัดแย้งนี้เป็นผลพวงสืบเนื่องมาจากการปกครองของราชวงศ์อุมัยยะฮฺที่คล้ายมองชนอาหรับเป็นผู้ปกครอง ประการที่สองคือนโยบายการปกครองแบบทำให้เป็นอาหรับหรือ Arabization โดยการปกครองของราชวงศ์อุมัยยะฮฺเป็นไปในลักษณะที่ทำให้ผู้อยู่ภายใต้การปกครองเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมของตนเองให้เป็นอาหรับ ทั้งภาษาพูด การแต่งกาย การใช้ชีวิต แทนที่ชนอาหรับจะปรับตนเองให้เข้ากับชนในท้องถิ่นแนวทางซึ่งเกิดขึ้นช่วงสามศตวรรษแรกเช่นนี้แตกต่างจากการปกครองของราชวงศ์อับบาสิยะฮฺที่เน้นแนวทางอิสลามหรือ Islamization โดยผสมกลมกลืนตนเองเข้ากับวัฒนธรรมในพื้นที่ซึ่งอับบาสิยะฮฺทำได้ดีกว่า เห็นได้ว่าราชวงศ์อับบาสิยะฮฺเมื่อปกครองเปอร์เซียสามารถผสมกลมกลืนวัฒนธรรมเปอร์เซียเข้ากับอิสลาม หรือแม้กระทั่งเติร์กกระทั่งทำให้ชนเติร์กในเอเชียกลางที่นิยมนำเอาวัฒนธรรมเปอร์เซียไปใช้ในการดำเนินชีวิตสามารถเปลี่ยนเป็นมุสลิมได้โดยไม่มีการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของตนเองมากนัก ผลสัมฤทธิ์นี้เห็นได้เช่นกันในเอเชียใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ นักประวัติศาสตร์ให้ข้อสรุปว่าราชวงศ์อับบาสิยะฮฺมีนโยบายการทำให้เป็นอิสลาม Islamization ขณะที่อุมัยยะฮฺปกครองโดยเน้นการสร้างรัฐอาหรับหรือ Arabization มากกว่าประการที่สามคือความขัดแย้งรุนแรงระหว่างราชวงศ์อุมัยยะฮฺกับอับบาสิยะฮฺที่สืบทอดความขัดแย้งนี้เข้าไปในแผ่นดินสเปน ระหว่างสามศตวรรษแรกของการปกครองของมุสลิมในสเปน ราชวงศ์ที่ปกครองมาโดยตลอดคืออุมัยยะฮฺ ในขณะที่โลกอิสลามภายนอกกลับเป็นอับบาสิยะฮฺเป็นผลให้มุสลิมในสเปนคล้ายโดดเดี่ยวจากโลกมุสลิมภายนอก การขาดการสนับสนุนจากโลกมุสลิมภายนอกมีส่วนอย่างสำคัญทำให้มุสลิมสเปนอ่อนแอลงแม้ในยุคอุสมานียะฮฺ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่มีผลกระทบรุนแรงต่อมุสลิมสเปนซึ่งจะขอกล่าวถึงในตอนหน้า
