รู้จักอิบนุ เฟอนาส (Abbas ibn Firnas 810-887 AD) กันไหมครับ ชายคนนี้เป็นวิศวกรนักประดิษฐ์มุสลิมในอาณาจักรมุสลิมคอร์โดบาที่ปัจจุบันคือสเปน แผ่นดินนี้เคยอยู่ภายใต้การปกครองของมุสลิมอะมาซิกจากอัฟริกาเหนือนานถึง 781 ปี สร้างนักวิทยาศาสตร์ แพทย์และวิศวกรมากมาย หนึ่งในนั้นคืออิบนุเฟอนาส วิศวกรคนแรกในโลกที่พัฒนาสิ่งที่ในปัจจุบันเรียกกันว่าเครื่องบิน พัฒนาขึ้นตั้งแต่ศตวรรษที่ 9 ก่อนใครทุกคนในโลกเนิ่นนานหลายร้อยจนถึงพันปี
ที่คอร์โดบา อิบนุเฟอนาสทดสอบยานบินของตนเองโดยปีนขึ้นไปบนหออาซานสูงของมัสยิดใหญ่ ติดตั้งปีกแล้วโดดลงมาเพื่อทดสอบปีกที่ตนเองพัฒนาขึ้น ปีกประดิษฐ์ทำงานไม่ดีนัก อิบนุเฟอนาสครั้งนั้นถึงขนาดขาหัก แต่ไม่เข็ด พัฒนาปีกอีกครั้ง แล้วนำไปทดสอบอีกครั้งสองครั้งที่เนินเขานอกเมือง กระทั่งสามารถบินได้ไกลขึ้น
นี่คือความพยายามของมนุษย์ที่จะบินให้ได้เหมือนนก แม้ไม่สำเร็จในครั้งนั้น ทว่าได้ประดับชื่ออิบนุเฟอนาสไว้ในโลกมุสลิมว่าเป็นบิดาแห่งการบินของโลกวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์ น่าเสียดายที่ในโลกตะวันตกชื่อของอิบนุเฟอนาสกลับไม่ได้ถูกบันทึกเป็นเกียรติประวัติไว้ ทว่าโลกมุสลิมยังคงให้เกียรติ นอกสนามบินนานาชาติแบกแดด ของอิรัก ไกลออกมาสัก 5 กม. มีอนุสาวรีย์ของอิบนุเฟอนาสขนาดใหญ่ตั้งตระหง่านอยู่ แสดงรูปปั้นของชายที่วิ่งกางแขนนัยน์ตามุ่งมั่น ตรงแผ่นหลังติดปีกตั้งใจแน่วแน่ที่จะบิน
พ.ศ.2558 ผมเป็นประธานจัดงานเมาลิดกลางแห่งประเทศไทย ในงานมีการแสดงนิทรรศการวิทยาศาสตร์ในโลกอิสลาม หนึ่งในหุ่นที่นำมาแสดงครั้งนั้นคืออิบนุเฟอนาสที่กำลังร่อนด้วยปีกคลับคล้ายนก ใครไม่ได้ดูนิทรรศการไม่เป็นไร หากมีโอกาสผ่านไปทางสนามบินแบกแดด อยากให้ไปดูอนุสาวรีย์อิบนุเฟอนาส ดูแล้วกลับมาเล่าให้กันฟังว่าประทับใจอนุสาวรีย์แห่งนั้นหรือไม่ มากน้อยแค่ไหน ลองไปดูกันสักครั้งเถิดครับหากมีโอกาส #ดรวินัยดะห์ลัน, #drwinaidahlan, #อิบนุเฟอนาส, #มนุษย์บินคนแรก
