นักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่นับจักรวรรดิอุสมานียะฮฺว่าเริ่มต้นตั้งแต่ ค.ศ.1299 ในรัชกาลแรกคือสุลต่านออสมันที่ 1 สิ้นสุดที่รัชสมัยสุลต่านเมฮฺเมดที่ 6 ค.ศ.1922 ยาวนาน 623 ปี มีสุลต่านปกครอง 36 พระองค์ ผ่านยุคสมัยต่างๆตั้งแต่ยุคสมัยการก้าวขึ้นสู่จักรวรรดิ (Rise of Ottoman Empire) ค.ศ.1299-1402 ยุคสมัยไร้รัฐบาลปกครอง (Ottoman Interregnum) ค.ศ.1402-1413 ยุคสมัยคืนบัลลังก์สุลต่าน (Sultanate Resumed) ค.ศ.1413-1451 ยุคสมัยการเติบโตของจักรวรรดิ (Growth of the Empire) ค.ศ.1451-1550 จากนั้นจึงเข้าสู่ยุคการปรับปรุงจักรวรรดิ (Transformation of the Empire) ค.ศ.1550-1700 ยุคแห่งการสะดุดและปฏิรูป (Stagnation and Reform) ค.ศ.1700-1827 ยุคสร้างความทันสมัย (Modernization of the Empire) ค.ศ.1827-1908 ยุคแห่งความเสื่อมถอย (Decline of the Empire) ค.ศ.1908-1922 การเติบโตของจักรวรรดิในช่วงที่สูงที่สุดเริ่มตั้งแต่รัชสมัยของสุลต่านเมฮฺเมดที่ 2 ไปจนกระทั่งถึงรัชสมัยสุลตานสุลัยมานที่ 1 (ค.ศ.1520-1566) ซึ่งครองราชย์นานที่สุดคือ 46 ปี ขยายจักรวรรดิไปได้กว้างไกลที่สุดจากชายแดนเวียนนา ออสเตรีย ถึงเยเมนในอาระเบีย จากตะวันตกของเปอร์เซียถึงอัลจีเรียในอัฟริกา สร้างจักรวรรดิให้กลายเป็นมหาอำนาจอันดับหนึ่งของยุโรป ทั้งพลังทางทหาร เศรษฐกิจรวมไปถึงศิลปวัฒนธรรม การศึกษา วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช่วงแรกของรัชสมัยสุลตานสุลัยมานที่ 1 จึงนับเป็นยุคทองของจักรวรรดิ ชาวยุโรปให้สมญานามพระองค์ว่า “สุลัยมานจอมมหัศจรรย์” (Suleiman the Magnificent) ในช่วงความรุ่งเรือง ช่างน่าเสียดายที่ในเวลาเดียวกัน ยุโรปที่สะดุดอยู่นานหลายร้อยปีเริ่มก้าวเข้าสู่ยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาการ พัฒนาการในยุโรปเริ่มเดินหน้าอย่างรวดเร็วกระทั่งกลายเป็นแรงกดดันจักรวรรดิอุสมานียะฮฺ เมื่อเข้าปลายสมัยของสุลตานสุลัยมานที่ 1 เริ่มตั้งแต่ ค.ศ.1550 การแข่งขันกับชาติในยุโรปเข้มข้นขึ้น เวลานั้นสเปนก้าวขึ้นเป็นมหาอำนาจนับตั้งแต่ครอบครองคาบสมุทรไอบีเรียได้ทั้งหมดโดยขับราชวงศ์นาสริด (Nasrid) แห่งอาณาจักรอันดาลุสของมุสลิมออกไปตอนปลายศตวรรษที่ 15 หลังจากนั้นคือการค้นพบทวีปอเมริกาของชาวยุโรปในศตวรรษที่ 16 ตามมาด้วยการแข่งขันกันสร้างอาณานิคมในทวีปอเมริกา กลางศตวรรษที่ 16 อังกฤษก้าวขึ้นเป็นมหาอำนาจทางทะเลภายหลังได้ชัยชนะในยุทธนาวีต่อกองทัพเรืออาร์มาดาของสเปนใน ค.ศ.1558 อย่างไรก็ตาม สเปนยังคงแข็งแกร่งในหลายพื้นที่ของยุโรปเช่นเดียวกับฝรั่งเศส ในส่วนยุโรปตะวันออก เมื่ออุสมานียะฮฺไม่สามารถเอาชนะที่เวียนนาได้ใน ค.ศ.1529 ออสเตรียค่อยๆก้าวขึ้นสู่ความเป็นชาติมหาอำนาจ ความก้าวหน้าในยุโรปเช่นนี้กดดันจักรวรรดิอุสมานียะฮฺให้เข้าสู่ยุคของการปรับปรุงจักรวรรดิทว่าไม่สำเร็จเท่าที่หวัง สิ่งที่ทำได้เป็นเพียงการรักษาสถานะของจักรวรรดิไว้ ก่อนจะก้าวเข้าสู่ยุคถดถอยอย่างยาวนานกว่าร้อยปีกระทั่งเข้าสู่ศตวรรษที่ 18 ยุโรปที่ก้าวหน้าไปมากทำให้อุสมานียะฮฺฟื้นตัวได้ยากขึ้น ดูคลับคล้ายว่ายุคสมัยของอุสมานียะฮฺใกล้จบสิ้นลงแล้ว #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน