รู้กันมานานว่าคนที่ชอบกินอาหารยามดึกใกล้เวลานอน มักอ้วนง่ายกว่าคนที่กินอาหารช่วงเย็นห่างจากเวลานอนค่อนข้างมาก รู้กันอย่างนี้มานานจึงกลายเป็นคำแนะนำว่าใครไม่อยากอ้วน ให้กินอาหารเย็นห่างจากเวลานอนอย่างน้อยสี่ชั่วโมง ในเมื่อแนะนำให้นอนอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมง แพทย์และนักโภชนาการจึงแนะนำให้กินอาหารเย็นเวลา 17-19 น. ไม่แนะนำให้กินช้าไปกว่านั้น นอกจากนี้ยังแนะนำให้งดมื้อดึกเด็ดขาด แนะนำกันอย่างนี้มานาน ทว่ายังอธิบายให้ชัดๆไม่ได้ว่าอะไรคือเหตุผลของคำอธิบายที่ว่านั้นงานวิจัยในหนูทดลองของชูกุนชิ (Shu-qun Shi) และคณะแห่งมหาวิทยาลัยแวนเดอร์บิลต์ เทนเนสซี สหรัฐอเมริกาตีพิมพ์ในวารสาร Curr Biol ค.ศ.2013 พบว่าหนูดัดแปลงพันธุกรรมให้มีพฤติกรรมการกินคล้ายมนุษย์นั่นคือกินเมื่อมีแสงสว่างผิดธรรมชาติของหนู ดังนั้นเมื่อให้หนูกินอาหารมื้อดึก การทำงานของฮอร์โมนจึงเปลี่ยนแปลงไป ฮอร์โมนอินสุลินแทนที่จะเปลี่ยนแป้งไปเป็นพลังงานเพื่อใช้ในการทำงานและสร้างความร้อนกลับนำพลังงานไปสะสมเป็นไขมันได้ง่ายขึ้น นั่นคือคำอธิบายที่ว่าเหตุใดการกินมื้อดึกจึงเสี่ยงต่อโรคอ้วนได้ง่าย ทีมวิจัยสรุปอย่างนั้น อย่างไรก็ตาม นั่นคืองานวิจัยในหนูทดลอง โดยยังไม่มีงานวิจัยในมนุษย์ยืนยันเป็นเรื่องเป็นราว นินา วูโจวิค (Nina Vujovic) และคณะแห่งโรงพยาบาลหญิงและบริกแฮม นครบอสตัน ทำงานวิจัยในมนุษย์เรื่องผลของการกินอาหารมื้อดึก ตีพิมพ์ในวารสาร Cell Metabolism เดือนตุลาคม 2022 โดยศึกษาในหญิงปกติ 16 คน แบ่งการศึกษาเป็นสองส่วน ส่วนแรกให้อาสาสมัครหญิงเหล่านั้นกินอาหารเวลาเย็น ทดลองอีกครั้งหลังจากอาสาสมัครหญิงกลุ่มดังกล่าวปรับตัวเป็นปกติแล้วให้กินอาหารชนิดเดียวกันอีกครั้งในยามดึก โดยทั้งสองมื้อห่างกันสี่ชั่วโมง ทำการตรวจระดับฮอร์โมน รวมถึงเมแทบอลิซึมต่างๆในร่างกาย จากนั้นนำผลงานวิจัยมาวิเคราะห์สิ่งที่พบคือเวลาของการกินอาหารมีผลต่อฮอร์โมนหิวกรีลิน (ghrelin) ฮอร์โมนอิ่มเล็พติน (leptin) และอินสุลิน ช่วงดึกฮอร์โมนอิ่มเล็พตินลดการทำงานลง ส่งผลให้ร่างกายควบคุมความอิ่มจากการกินอาหารได้ยาก นอกจากนั้นคนกินมื้อดึก การเผาผลาญพลังงานเกิดขึ้นได้น้อย ความร้อนเกิดขึ้นต่ำ อันเป็นผลจากการทำงานของอินสุลิน พลังงานเมื่อเหลือเกินจึงถูกนำไปสะสมเป็นไขมันได้ง่ายขึ้น เนื้อเยื่อไขมันสร้างไขมันสะสมภายในเนื้อเยื่อได้ง่าย ผลที่ตามมาคือแม้อาหารเย็นจะให้พลังงานเท่ากัน ทว่าคนกินอาหารเย็นยามดึกเสี่ยงต่อความอ้วนมากกว่าคนกินอาหารเย็นเวลาเย็น อันเป็นผลมาจากการทำงานผสมผสานกันของฮอร์โมนสามสี่ชนิด ได้แก่ กรีลิน เล็พตินและอินสุลิน คนกินอาหารเย็นยามดึก ร่างกายจึงสะสมไขมันได้ง่าย สรุปได้อย่างนั้น #drwinaidahlan, #ดรวินัยดะห์ลัน, #การกินอาหารเวลาดึก, #โรคอ้วน